ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ - Από το Μητροπολιτικό Πάρκο στην DISNEYLAND; 19.9.2016

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ

ΑΠ’  ΤΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΣΤΗ DISNEYLAND;

                                                                  της Νάντιας Βαλαβάνη

Ξεκινά σε συνθήκες κοινωνικού σιωπητήριου η συζήτηση στη Βουλή της σύμβασης ΤΑΙΠΕΔ-Hellinikon Global I.S.A., έδρας Λουξεμβούργου,  ιδιοκτησίας Lamda Development συμφερόντων Λάτση (εγγυήτρια εταιρεία) ως ενιαία σύμβαση υπογραμμένη επί δύο συγκυβερνήσεων:  ΝΔ-ΠΑΣΟΚ (14.11.2014) και - η τροποποιητική - ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ (19.7.2016). 

Είναι γνωστή η πρόταση του Πολυτεχνείου για Μητροπολιτικό Πάρκο υψηλού πράσινου, φτηνής φύτευσης και συντήρησης, με εγκαταστάσεις ήπιας ανάπτυξης αναψυχής-πολιτισμού-αθλητισμού για πολίτες του Λεκανοπέδιου και επισκέπτες, αξιοποιώντας τα σχεδόν 100.000 τ.μ. δομημένης επιφάνειας (κυρίως κτίσματα παλιού αεροδρόμιου και ολυμπιακές εγκαταστάσεις, που ακόμα χρωστάμε), που σήμερα στεγάζουν 70 κοινωφελείς δραστηριότητες. Για πραγματικών νέες θέσεις εργασίας στη θέση των μυθικών 90.000(!) που προπαγανδίζει σε έκθεση του – την επικαλείται και η κυβέρνηση… - ο ΙΟΒΕ των βιομηχάνων. Εξίσου γνωστές, οι διαψεύσεις της ρητής υπόσχεσης τεσσάρων διαδοχικών πρωθυπουργών για Μητροπολιτικό Πάρκο. Ο τελευταίος θα μείνει στην ιστορία για τη μεταπήδηση του: Από τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις των κατοίκων της νότιας Αθήνας για αξιοποίηση του τελευταίου μεγάλου ελεύθερου δημόσιου χώρου, κατάλληλου για επέμβαση στο μικροκλίμα ενός Λεκανοπέδιου που χρειάζεται 50.000 στρέμματα πράσινο, σε ρόλο πρώτης εφαρμογής της μνημονιακής ρύθμισης του 2014 για δικαίωμα αποζημίωσης των «επενδυτών» σε μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις, ιδίως στις περιπτώσεις που κυβέρνηση και υπηρεσίες κάνουν σωστά τη δουλειά τους!

Τα ουσιώδη περιγράφονται στη σύμβαση και στις συνοδευτικές εκθέσεις για τη Βουλή.

                    Η τιμή τιμή δεν έχει και χαράς τον που την έχει

Η συνταγή έχει όλα τα συστατικά οικονομικής καταστροφής.

Η Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους αναγνωρίζει ανοιχτά ότι το Δημόσιο θα έχει οικονομική ζημιά από την αγοραπωλησία των μετοχών, που μεταβιβάζουν στον Όμιλο Λάτση δικαίωμα επιφάνειας για 99 χρόνια και το 30% εξ αδιαιρέτου κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή: 5.250 στρεμμάτων του πρώην αεροδρόμιου, 750 της παραλιακής ζώνης του Αγίου Κοσμά και 200 αιγιαλού σε 3,5 χλμ ακτογραμμής («προσωρινά» κτίσματα). Το «καλύτερο παραθαλάσσιο οικόπεδο της Μεσογείου» εκποιείται αντί πινακίου φακής και με αποικιακούς όρους: 915 εκ ευρώ ονομαστικά σε βάθος δεκαπενταετίας ή κάτω από 600 εκ σε πραγματικές τιμές - λιγότερο από 100 ευρώ το τ.μ. Η αγοραπωλησία είναι πλήρως αφορολόγητη. Προβλέπεται αγνώστου ύψους κρατική χρηματοδότηση, για «παροχή δημόσιας υπηρεσίας», των «κοινόχρηστων» υποχρεώσεων του Ομίλου ως προς μια ιδιωτική πόλη 27.000 κατοίκων. Με 1,5 δις κόστος μετεγκατάστασης των πάσης φύσεως δημόσιων ή κοινωφελών δραστηριοτήτων από το εσωτερικό του Ακινήτου (μόνο για τη μετεγκατάσταση του αμαξοστάσιου Νότιας Αθήνας του υπερχρεωμένου και υπό έξωση ΟΑΣΑ απαιτούνται 150 εκ.). Με πιθανές αποζημιώσεις στον «επενδυτή» για καθυστερήσεις λόγω «γεγονότων ευθύνης δημοσίου». Αν πάλι «σπάσει» ο «επενδυτής» τη σύμβαση και επιστρέψει τις μετοχές, το Δημόσιο θα επιστρέψει το μέχρι τότε  καταβληθέν τίμημα (που όμως έχει πάει στους δανειστές για το χρέος) συν υπεραξία. – Και πως θα υπολογιστεί η υπεραξία; Μήπως τότε θα γίνει χρήση των αξιολογήσεων των εμπειρογνωμόνων (3 δις από ΤΕΕ, 1,5 και 2,3 αντίστοιχα οι  εμπειρογνώμονες του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος);  - Το Δημόσιο αναλαμβάνει επίσης τότε και τυχόν βάρη ενεχυρίασης των μετοχών και υποθήκευσης των ακινήτων που επεστράφησαν – λόγω χρηματοδότησης που είχε λάβει ο «επενδυτής» για το έργο!

Η Έκθεση αναφέρει ότι δε μπορεί να υπολογίσει τη χασούρα.

Εξαιρετικά ασυνήθιστη είναι η ύπαρξη «Ειδικής Έκθεσης άρθρου 75 παρ. 2 του Συντάγματος», που υπογράφει ο Υπουργός Οικονομικών. Την έκθεση προβλέπει το Σύνταγμα σε περιπτώσεις που απαιτούνται δαπάνες προέλευσης κρατικού προϋπολογισμού ή όταν υπάρχει απώλεια δημοσίων εσόδων. Σύμφωνα με την Έκθεση, υπάρχουν και τα δύο, αγνώστου ύψους, αλλά «η ανωτέρω απώλεια θα αναπληρώνεται από άλλες πηγές εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού». 

Ακούσατε τους δανειστές ν’  απαιτούν «ισοδύναμα» και να κάνουν τους «δύσκολους»;

                                       Τσιμέντο να γίνουνε

Η ένταση της προβλεπόμενης δόμησης είναι ασύλληπτη. Μετά από διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση ο «επενδυτής» «δεσμεύτηκε» ότι δε θα κτίσει περισσότερα από 2.700.000(!) τ.μ.: Μια εν μέρει  «κλειστή» πόλη κατοικίας και «διεθνές» κέντρο ψυχαγωγίας (καζίνο και ξενοδοχεία) πλουσίων «πάνω στο κύμα» και, στα ενδότερα, ένα «υπερτοπικό» κέντρο εμπορίου, γραφείων και ιδιωτικής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και περίθαλψης.  Ωστόσο διατηρεί το «δικαίωμα» του για δόμηση έως 3.500.000 τμ. Οποτεδήποτε μέχρι το 2041 (ολοκλήρωση επενδυτικής περιόδου, παίρνει και παράταση) η «δέσμευση» μπορεί να πάει περίπατο. «Δεσμεύτηκε» επίσης ότι στην παραλιακή ζώνη του Αγίου Κοσμά δε θα χτίσει περισσότερο από 15%, δηλ. 112.500 τ.μ. – με δυο παραθαλάσσιους ουρανοξύστες και 16.000 τ.μ. μόνο για καζίνο! Προβλέπεται επίσης η δόμηση άλλων 300.000 τ.μ. (δεν προσμετρώνται στα 2.700.000) για ανταλλαγή κοινόχρηστων εγκαταστάσεων όμορων Δήμων με τοπικό πράσινο. Οι τελευταίοι βλέπουν να ενταφιάζεται το σχέδιο τους για κέντρο διαλογής ανακύκλωσης/σταθμό μεταφόρτωσης απορριμμάτων: Θ’  αφορά αποκλειστικά τα απορρίμματα της ιδιωτικής πόλης. Ο «επενδυτής» αναλαμβάνει το 50% του κόστους μελέτης σε οικόπεδο εκτός Ακινήτου που θ’ αγοράσουν οι ίδιοι, εφόσον συμφωνηθεί ν’ αναλάβει αυτός τη διαχείριση των σκουπιδιών τους: σοβαρότερη  μπίζνα της δεκαετίας. 

Από άποψη ζημιάς, για το Λεκανοπέδιο είναι ανάλογη με την εποχή της αντιπαροχής. 

                                      Μια ελληνική Disneyland;

Το Μητροπολιτικό Πάρκο παραμένει στα 2.000 στρέμματα της Πρότασης Foster (η κυβερνητική Ομάδα Έργου ζητούσε 3.100), προστίθενται όμως 600 στρέμματα «επιπλέον χώρων κοινόχρηστου πράσινου και κοινωφελών χρήσεων» (πλατείες και δρόμοι). Ερωτήματα: Για να κτίσεις μια κοινή πολυκατοικία, απαιτείται ελεύθερος χώρος πρασίνου ολόγυρα. Για τις δεκάδες 16όροφες πολυκατοικίες και τους επτά ουρανοξύστες, δεν προβλέπονταν; Και πόσα τελικά απ’  τα 600 στρέμματα θα είναι «κοινόχρηστο» τσιμέντο; 

Απ’  την τροποποιητική σύμβαση μαθαίνουμε ότι είχαμε δίκιο γι’ αυτό που υποψιαζόμασταν: Το «Μητροπολιτικό Πάρκο» θα είναι ιδιωτικό – το μεγαλύτερο στον κόσμο!. Ο «επενδυτής» αναλαμβάνει την υποχρέωση να είναι ανοικτό στους πολίτες, δηλ. «κοινόχρηστο εκ του αποτελέσματος»… Η κυβέρνηση κατάφερε να του περάσει το κόστος φύτευσης και συντήρησης αντίθετα με την αρχική σύμβαση, που το είχε η ίδια. (Σκεφτείτε ότι μας ρωτούσαν ειρωνικά χρόνια τώρα «που θα βρει το Δημόσιο τις 100.000 ευρώ» της μελέτης του ΕΜΠ για φύτευση ψηλού πράσινου…) Θα συγκροτηθεί φορέας διαχείρισης πρασίνου, που θα αναθέσει το έργο σε τρίτο (ιδιώτη). Μετά το 2041 ο «επενδυτής» μπορεί υπό όρους να μεταβιβάσει στο Δημόσιο φορέα και κόστος διαχείρισης: Αφού όμως έχει ολοκληρωθεί η – αγνώστου έκτασης – δόμηση εντός του πάρκου σύμφωνα με τα επιχειρηματικά του σχέδια εκμετάλλευσης (σύμπλεγμα ψυχαγωγίας/αθλητισμού). Πάρκο «ανοιχτό», λοιπόν, αλλά με τι κόστος για όσους το απολαμβάνουν; Τι ποσοστό απ’  το «Πάρκο» θα είναι νέο τσιμέντωμα; Όσο για το «υψηλό πράσινο» (δέντρα), αποκλείονται καταρχήν τα 700 στρέμματα διαδρόμων του παλιού αεροδρόμιου στην «καρδιά» των 2.000 του Πάρκου – μπετόν μέτρων βάθους και υπέδαφος δηλητηριασμένο απ’  την κηροζίνη, που κανείς δεν πρόκειται να «σπάσει», πολύ περισσότερο για φύτευση: Προφανώς, εκεί θα υπάρξει επιφανειακή επιχωμάτωση και γκαζόν – δηλ. τεράστια σπατάλη νερού. Όσο για την «δέσμευση» του επενδυτή για «προτεραιότητα» στην ολοκλήρωση του Πάρκου, όταν επιχειρηματικά απόλυτη προτεραιότητα έχει η δόμηση της παραλίας του Αγίου Κοσμά, καταλαβαίνει κανείς τη σοβαρότητα της.

Είχαμε επίσης δίκιο χρόνια τώρα που μιλούσαμε για σχέδιο «κλειστών» παραλιών. Στην τροποποιητική, η κυβέρνηση κατάφερε ν’  «ανοίξει» το 1 από τα 3,5 χιλιόμετρα της ακτογραμμής, με το οποίο το Πάρκο θα συνδεθεί με τη θάλασσα. Για τα υπόλοιπα 2,5, για χρήση των κατοίκων της «κλειστής πόλης» και των ξενοδοχείων, προφανώς δεν ισχύει το Σύνταγμα.   

Τύφλα να ΄χει η Disneyland!

            Ο «επενδυτής» αποζημιώνεται κ.α. νόμιμες παρανομίες

Μόλις εγκριθεί από τη Βουλή, προβλέπεται να υπογράψει τη σύμβαση και το Ελληνικό Δημόσιο. Αυτή η υπογραφή θα θέσει σε εφαρμογή την περιβόητη «αποικιοκρατική» φωτογραφική – πρώτιστα για το Ελληνικό – ρύθμιση του 2014 για το «δικαίωμα αποζημίωσης» μετά από «γεγονός καθυστέρησης Δημοσίου». Ήμουνα τότε η μόνη βουλευτής που είχα μιλήσει γι΄ αυτό (η τροπολογία του ΥπΟικ κατατέθηκε σε νομοσχέδιο για την υγεία), κι είχα πει μεταξύ άλλων: «Η πρωτοφανής αυτή πρόβλεψη θα καθιστά το Δημόσιο δικαστικά υπόλογο με την παραμικρή αφορμή σε οποιοδήποτε κερδοσκοπικό fund ή πολυεθνική εγείρουν αξιώσεις αποζημίωσης. Είναι φανερό για μας ότι η κυβέρνηση δεν περιορίζεται να στριμώξει μόνο τον εαυτό της, αλλά φροντίζει και για το μέλλον, για οποιαδήποτε αυριανή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/Αριστεράς, αποφασισμένη ν’  απαλλαγεί από τα μνημόνια… Η προτεινόμενη ρύθμιση αφορά όλες τις πράξεις φορέων και υπηρεσιών του Δημοσίου, δηλ. και τις νόμιμες, τις περιπτώσεις που οι καθυστερήσεις προκύπτουν όχι επειδή παραβιάζεται, αλλά επειδή εφαρμόζεται η νομοθεσία. Η ρύθμιση αυτή, δηλ., όχι μόνο δεν οδηγεί σε ασφάλεια δικαίου, όπως ψευδώς ισχυρίζεται η κυβέρνηση, αλλά αντίθετα, με το πρόσχημα της αποφυγής καταβολής αποζημίωσης από μεριάς του δημοσίου, ουσιαστικά προτρέπει τις δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμούς στη χαλαρή εφαρμογή και μη τήρηση των όποιων προστατευτικών για το περιβάλλον, την πολεοδομία και τις αρχαιότητες κανόνων δεν έχουν ακόμα κατεδαφιστεί απ’  τη μνημονιακή νομοθεσία. Αν ψηφιστεί, θα λειτουργεί ως διαρκής εκβιασμός στους αρμόδιους δημόσιους υπάλληλους και δημόσιες υπηρεσίες “να κάνουν τα στραβά μάτια”, δηλ. τους προτρέπει σε κατ’  επανάληψη παράνομες πράξεις.» 

Στη σύμβαση αναφέρεται ρητά: Αν  κατά τις εκσκαφές βρεθούν αρχαία (στο υπέδαφος υπάρχουν τρεις αρχαίες πόλεις ελάχιστα ανασκαμμένες) ή οι υπηρεσίες καθυστερήσουν στην έγκριση αδειών λόγω όχι μόνο παραλείψεων αλλά και πράξεων της διοίκησης ή μια κυβέρνηση ψηφίσει αυστηρότερη περιβαλλοντική νομοθεσία ή τροποποιήσει το μνημονιακό νόμο για το Ελληνικό ή βρεθεί μολυσμένο(!) το υπέδαφος, με αποτέλεσμα να καθυστερήσουν πάνω από 120 μέρες οι κατασκευές, έχει επέλθει «γεγονός καθυστέρησης Δημοσίου» και ο «επενδυτής» δικαιούται αποζημίωση. Ας προσέξουμε: Το ύψος της δε μπορεί να ξεπερνά συνολικά το ύψος του τιμήματος (915 εκ) - κι αν επιδικαστεί ψηλότερη από το ήδη καταβληθέν τμήμα του, ο «επενδυτής» μπορεί να συμψηφίσει τo υπερβάλλον με μελλοντικές του δόσεις!

Όχι αρκούντως σοβαρά θεωρήθηκαν προφανώς θέματα νομιμότητας, όπως: Πρώτον, χάρη στη βιασύνη των δανειστών, η  Βουλή προχωρεί στην κύρωση χωρίς να έχει κατατεθεί κι εγκριθεί η ΣΜΠΕ (Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) και το ΣΟΑ (Σχέδιο ολοκληρωμένης Ανάπτυξης) και χωρίς δημόσια διαβούλευση γι’  αυτά – όπως ρητά προβλέπονται στο μνημονιακό νόμο του 2012 για το Ελληνικό. Δεύτερον, η Βουλή προχωρεί στην έγκριση της σύμβασης ενώ «τρέχει» μια διπλή διερεύνηση: Δικαστική, για την τιμή πώλησης, με ερώτημα τη διάπραξη απιστίας σε βαθμό κακουργήματος από τον Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, και «ευρωπαϊκή» διαδικασία ελέγχου – Ερώτημα της Επιτροπής Αναφορών του Ευρωκοινοβούλιου προς την Κομισιόν για παραβίαση ευρωπαϊκών και διεθνών συνθηκών. Τρίτον, ανάμεσα στις 11 αναβλητικές αιρέσεις που θα πρέπει να πληρούνται προκειμένου να υπάρξει η μεταβίβαση των μετοχών, υπάρχει και η πλέον ντροπιαστική, ο όρος ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας θα πρέπει να έχει απορρίψει όλες τις εκδικαζόμενες προσφυγές… 

«Λεπτομέρειες», όταν πρόκειται για αποικίες.

                                  Ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό 

Πολλά μπορούν «να πάνε στραβά» στα σχέδια του «επενδυτή», ο οποίος δεν έχει εξασφαλίσει ακόμα ούτε τη χρηματοδότηση, που θ’  αποτελέσει και το μεγαλύτερο μέρος των «θεωρητικών» 8 δις ευρώ της επένδυσης συνολικά σε ένα – τελικά – απροσδιόριστο βάθος δεκαετιών. Κι εφόσον κάθε δόση των 915 δις  που θα καταβάλλει ο «επενδυτής» θα πηγαίνει εντός 10 ημερών στον ειδικό λογαριασμό των δανειστών στην Τράπεζα της Ελλάδας με προορισμό ένα μη βιώσιμο χρέος, το «καρότο» που επισείει με τη σειρά της και η σημερινή κυβέρνηση είναι ακριβώς η «επένδυση».

Καθώς η δυνατότητα διάθεσης ενός τέτοιου τεράστιου αποθέματος κατοικιών και εμπορικών κ.α. χρήσεων δεν προκύπτει από καμιά μελέτη, είναι πιθανόν μεγάλο μέρος της επένδυσης, και πριν απ’  όλα βεβαίως το Πάρκο, να μην ολοκληρωθεί ποτέ και να μας μείνουν – κατά τα πρότυπα των ισπανικών ακτών – τα «κουφάρια».  Σε κάθε περίπτωση, πριν απ’  όλα περιβαλλοντικά και κατά δεύτερο ρόλο οικονομικά, τη «νύφη» θα πληρώσουν οι κάτοικοι του λεκανοπέδιου και ιδιαίτερα οι δημότες των γύρω Δήμων:  Με αύξηση των κενών κι αδιάθετων διαμερισμάτων. Με λουκέτα πριν απ’ όλα στην «υπερτοπική» αγορά της Γλυφάδας και συμπίεση μέχρι εξόντωσης των τοπικών αγορών στο Ελληνικό, τον Άλιμο, την Αργυρούπολη, τη Δάφνη. Έναντι 90.000 «θεωρητικών» νέων θέσεων εργασίας, πολύ πιθανότερο είναι ότι θα χαθούν χιλιάδες πραγματικές, σημερινές θέσεις εργασίας. Μ’  ένα εργοτάξιο διάρκειας ενός τετάρτου του αιώνα, που θα κάνει τη ζωή των ανθρώπων των όμορων Δήμων ανυπόφορη.

Η κυβέρνηση έχει την πλήρη ευθύνη για την υιοθέτηση, με ή χωρίς δάκρια, μιας αποικιακής συμφωνίας υπό το «βούρδουλα» μιας πορείας που οδηγεί τη χώρα όλο και πιο βαθιά σε καθεστώς «αποικίας χρέους». Ωστόσο, ακόμα και σε μια Βουλή τέτοιου μνημονιακού βάθους, θα έπρεπε να υπάρχουν βουλευτές που να μη σηκώνουν τόσο εύκολα το χέρι τους. Στους παραλιακούς δήμους, που θα σηκώσουν το μεγαλύτερο βάρος από τα βάσανα που περιμένουν τους κατοίκους ολόκληρης της Αττικής, στα κινήματα πολιτών και στις δημοτικές παρατάξεις είμαστε παντού ακόμα όλοι μαζί. Η στάση όλων εμάς στη Νότια Αθήνα  αυτά τα λίγα 24ωρα απέναντι στην υπόθεση του Ελληνικού, θα είναι το σοβαρότερο κριτήριο για το μέλλον.

Δημοσιεύτηκε στην ηλεκτρονική έκδοση της ΕφΣυν, 19.9.2016