Τα ΝΑΙ και τα ΟΧΙ (17.11.2007)

ΤΑ ΝΑΙ ΚΑΙ ΤΑ ΟΧΙ

                                            

       Δημοσιεύτηκε στο αφιέρωμα του ΕΘΝΟΥΣ για το Πολυτεχνείο, 17.11.2007

Κρήτη, Αύγουστος 1973: Ο στρατιωτικός νόμος έχει αρθεί, καθώς η χούντα επιχειρεί να πείσει ότι η χώρα μπαίνει σε μια πορεία «φιλελευθεροποίησης». Στόχος η μακροημέρευση του καθεστώτος με τη μετατροπή του σ’ ελεγχόμενο «κοινοβουλευτισμό».  Σ΄ ένα χωριό πλούσιο, με βασική παραγωγή τη σταφίδα, ένας 20χρονος φοιτητής του Πολυτεχνείου, πολιτικός μηχανικός, κι ένας 22χρονος φοιτητής της Γεωπονικής, έμπειροι από τη συμμετοχή τους στο μαζικό πλέον φοιτητικό κίνημα, συζητούν με μια ομάδα νέους που ζουν στο χωριό. Θέμα: Πώς θα καταφέρουν να εκφραστεί στο δημοψήφισμα του Παπαδόπουλου η πραγματική θέληση της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας του χωριού τους.

            Ο πρώτος απ’  τους δύο φοιτητές είναι οργανωμένος. Στην Αθήνα, στη μικρή μας οργάνωση, έχουμε ήδη συζητήσει την κατεύθυνση: Να γίνει όσο πιο δύσκολο μπορεί για το καθεστώς να βγάλει το ΝΑΙ που επιδιώκει. 

Το πρωί του δημοψηφίσματος οι δύο θα στηθούν έξω απ’  το εκλογικό τμήμα και θ’  αρχίσουν από το δρόμο, σύμφωνα με την ορολογία του δεύτερου απ’  αυτούς, «να υποβάλλουν ενστάσεις». Οι συγχωριανοί τους περνάνε από μπροστά τους για να μπούνε στο τμήμα – και καταψηφίζουν μαζικά. Όταν η φρουρά αποτυχαίνει να τους διώξει, θα ειδοποιήσουν το στρατό. Τους ειδοποιούν ότι στο χωριό μπαίνουν τζιπ. Δεν πρέπει να πιαστεί με τίποτα πριν απ’  όλα ο οργανωμένος. Ο γεωπόνος αφήνει να τον πιάσουν ενώ ο πολιτικός μηχανικός φυγαδεύεται με τη συνεργασία κυριολεκτικά όλων των συγχωριανών του μέχρι το αυτοκίνητο που θα τον πάει στο Ηράκλειο: Τον περνούν από αυλή σε αυλή σπιτιού και από παράθυρο σε παράθυρο. Ενώ ο πρώτος φοιτητής απομακρύνεται με ασφάλεια, οι χωριανοί θα περικυκλώσουν τα στρατιωτικά τζιπ. Ο γεωπόνος θ’  αφεθεί ελεύθερος και το βράδυ οι Βούτες θα είναι από τα ελάχιστα χωριά στην Ελλάδα που θα δώσουν επίσημο αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα το ΟΧΙ. 

Οι δύο φοιτητές θα ξανασυναντηθούν λίγο αργότερα, εκείνες τις εγκυμονούσες μέρες του Νοέμβρη, στο προαύλιο του Πολυτεχνείου.

Κρήτη, 34 χρόνια μετά:  Τον προηγούμενο μήνα ξεπατώθηκαν επίσημα τα σταφιδάμπελα, απόδειξη ότι αυτός ο τρόπος ανάπτυξης έφτασε στα όρια του.  Η άλλοτε ζωντανή ύπαιθρος έχει ρημάξει. Οι επιδοτήσεις ως εργαλείο συρρίκνωσης αγροτικής παραγωγής και πληθυσμού δεν πέτυχαν μόνο τον επιζητούμενο στόχο, αλλά διάβρωσαν τρόπο σκέψης και ζωής. Στα καφενεία οι γέροι θα σου πουν το ίδιο πράγμα: Με αυτούς τελειώνουν οι αγρότες στο χωριό τους. 

Όπως και τότε στις Βούτες, οι άνθρωποι στην ύπαιθρο της Κρήτης καταλαβαίνουν τι χρειάζεται: ένας άλλος δρόμος. Όπως και τότε είναι δύσκολο, αλλά όχι αδύνατο: Μια συντονισμένη αντίσταση, μια καινούργια αρχή, η αλληλεγγύη, η διάρρηξη των πελατειακών σχέσεων. Ένα μεγάλο συνειδητό, συλλογικό, αγωνιστικό, κοινωνικό και πολιτικό ΟΧΙ… Αυτό, κι όχι οι ζώνες πολιτικής προστασίας του οργανωμένου εγκλήματος τύπου Ζωνιανών, είναι η πραγματική παλικαροσύνη.