Η ΠΑΛΗ ΓΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ, ΕΛΠΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗ ΝΕΟΛΑΙΑ

Αδημοσίευτο κείμενο ομιλίας σε συνέντευξη τύπου στην ΕΣΗΕΑ στις 03.03.2011, με την οποία δόθηκε στη δημοσιότητα η αρχική «Έκκληση για τη συγκρότηση Επιτροπής Ελέγχου επί του ελληνικού δημόσιου χρέους» με τις πρώτες 100 υπογραφές. Την έκκληση παρουσίασαν οι βουλευτές Παναγιώτης Λαφαζάνης και Σοφία Σακοράφα, οι οικονομολόγοι Κώστας Λαπαβίτσας και Λεωνίδας Βατικιώτης, ο (τότε) Πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ Σπύρος Παπασπύρου, ο συνταγματολόγος Γιώργος Κατρούγκαλος, o Διονύσης Τσακνής και η Ν.Β. Τέλος Σεπτεμβρίου 2011 οι υπογραφές, ηλεκτρονικές μέσω του site της ΕΛΕ www.elegr.gr και χειρόγραφες, κυρίως από την Πλατεία Συντάγματος, είχαν φθάσει συνολικά τις 80.000.

    Ειπώθηκαν ήδη αρκετά για το χαρακτήρα και το ρόλο μιας κοινωνικής Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου για τον έλεγχο του χρέους. Θα σταθώ λοιπόν αποκλειστικά στη σημασία της δυναμικής που μπορεί ν΄ αναπτύξει αυτή η ιδέα και η με τον ένα ή άλλο τρόπο και βαθμό υλοποίηση της για να απελευθερώσει από μια στάση αναμονής τη μεγάλη εργαζόμενη πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας, που νιώθει σήμερα το έδαφος να φεύγει κάτω απ΄ τα πόδια της. Τόσο εκείνους κι εκείνες που ακόμα τρέφουν ψευδαισθήσεις ότι μπορεί να βρεθεί κάποια λύση, αν όχι συλλογική, τουλάχιστο γι΄ αυτούς και τις οικογένειες τους. Όσο και τους άλλους και τις άλλες που δεν ενεργοποιούνται αλλά παραμένουν παγωμένοι, παγιδευμένοι στην εμφάνιση μέσα από όλα τα κανάλια επικοινωνίας και ενημέρωσης του λαού, επίσημα κι ανεπίσημα, του Μνημόνιου ως μονόδρομου στην κρίση του χρέους.

    Στη ζωή όμως και στην πραγματικότητα ουδέποτε υπήρξαν μονόδρομοι. Και διάφορα εργαλεία που χρησιμοποιούνται ως εργαλεία χειραγώγησης έχουν συχνά δύο όψεις. Σήμερα είναι ο φόβος αυτό που κρατάει αγανακτισμένη, ναι, οργισμένη, ναι, αλλά πάντως παγωμένη την πλειοψηφία των εργαζόμενων και της νεολαίας. Ένας φόβος πολύ πιο ασυνήθιστος από τους άλλους, αλλά που λειτουργεί σαν την κόμπρα που κοιτάει υπνωτίζοντας στα μάτια το θύμα της ώστε εκείνο να μείνει ακίνητο ενώ εκείνη το κάνει μια χαψιά: Ο φόβος των αριθμών.

    «Τι θα κάναμε πέρυσι το Μάιο αν δεν είχαμε μπει στο Μηχανισμό «Διάσωσης»; Δε θα μπορούσαμε να πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις, παιδεία και υγεία. Το κράτος θα είχε κάνει εσωτερική στάση πληρωμών…» κ.ο.κ Τη στιγμή που, μαζεύοντας ότι είναι δυνατόν να μαζευτεί και στέλνοντας τα όλα έξω για να ανταποκριθεί στους δανειστές, ήδη από εκείνη τη στιγμή το ελληνικό κράτος έχει περάσει σε μια μερική στάση εσωτερικών πληρωμών που όλο και διευρύνεται - πέρα απ’ όσους και ό,τι δεν πληρώνει καθόλου, ξέρετε ότι εδώ και μερικές μέρες άρχισε να καταβάλλει και συνταξιοδοτικά εφάπαξ σε υποτιμημένα ομόλογα - οδηγώντας στο πουθενά. Ή μάλλον στην κατάσταση μεγάλης δυστυχίας των εργαζόμενων και της νεολαίας σε ακόμα πιο διευρυμένη κι εκρηκτική μορφή, που υποτίθεται ότι θέλησε να αποφύγει μέσω του Μνημόνιου. Ενώ είναι το ίδιο το Μνημόνιο που μας οδηγεί βήμα-βήμα σε μια, εξαιρετικά πλέον κοντινή, κατάσταση μείωσης μισθών και συντάξεων, ήδη ανεπαρκών, στο μισό. Κι είναι το ίδιο το Μνημόνιο αυτό που καταβροχθίζει από 3μηνο σε 3μηνο «επικαιροποίησης» κατακτήσεις δεκαετιών και αιώνων, όπως αυτή της συλλογικής διαπραγμάτευσης για την τιμή πώλησης της εργατικής δύναμης στο παρών σύστημα, για τις οποίες χύθηκε, κυριολεκτικά κι όχι μόνο μεταφορικά, πολύ αίμα.

    Οι αριθμοί όμως από μόνοι τους δεν είναι μονόδρομος – γιατί υπάρχουν και άλλοι αριθμοί, που δείχνουν άλλα πράγματα. Δεν είναι μόνο οι αριθμοί του κρατικού προϋπολογισμού αυτοί που δε βγαίνουν. Και οι αριθμοί που κρύβονται πίσω απ’ τις κάθε είδους δανειακές συμβάσεις, ομολογιακές και μη, μέσω των οποίων δημιουργήθηκε ο βρόγχος του χρέους, αν τους γνωρίσουμε πράγματι και σε όλο το βάθος τους, αν τους αθροίσουμε, επίσης δε βγαίνουν. Αυτό μπορεί να το δει ο καθένας μας μέσα από την εμπειρική γνώση της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας. Όταν π.χ. στα γερμανικά δικαστήρια η ίδια η Διεύθυνση της Ζίμενς, που πριν λίγες μέρες, στις 31 Ιανουαρίου 2011 ανακοίνωσε κέρδη-ρεκόρ 1,8 δις ευρώ για το προηγούμενο τετράμηνο, έχει δηλώσει ότι το 15% των τιμών στις συμβάσεις που υπέγραφε ήταν μίζες. Και μπορεί να το διαγνώσει η ίδια η κοινωνία - μέσω των εκπροσώπων της πλάι στους εμπειρογνώμονες που ξέρουν να διαβάζουν και να διερευνούν τους δαιδαλώδεις δρόμους και διαδρομές που ακολουθεί το χρήμα ισολογισμών και συμβάσεων – πολύ καθαρότερα μέσα απ’ το δρόμο της πάλης για να υπάρξει κοινωνικός έλεγχος του δημόσιου χρέους. Είναι μια υπόθεση που καλείται να την κάνει δική της – και μπορεί να την κάνει - η κάθε κοινωνική συλλογικότητα, από τα σωματεία και τους φοιτητικούς και αγροτικούς συλλόγους μέχρι το κίνημα ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ και τη «Συνέλευση του Λόφου Λαμπράκη».

    Έτσι τα φοβικά σύνδρομα που έχουν εγκαταστήσει μέσω των αριθμών μπορεί να γυρίσουν μπούμερανγκ μέσω της χρήσης και της γνώσης των κατάλληλων αριθμών. Όπως το λέει βιβλικά ο Ιωάννης: «Και θα γνωρίσεις την αλήθεια κι η αλήθεια θα σε απελευθερώσει.» Αυτό, κατά τη γνώμη μου, επαγγέλλεται με δύο λόγια η πρωτοβουλία και κρύβει η δυναμική μιας κοινωνικής επιτροπής για το δημόσιο χρέος, όταν το δημόσιο χρέος έχει γίνει το κομβικό σημείο για κάθε είδους εξέλιξη, προς τα μπρος ή – όπως είναι σήμερα δρομολογημένο – ολοταχώς προς τα πίσω, προς ένα κοινωνικό μεσαίωνα. Και μάλιστα όχι προς τον ύστερο, που στους κόλπους του γεννήθηκε ο Διαφωτισμός και η νεωτερικότητα, αλλά ακόμα πιο πίσω.

    Κι αυτή η γνώση μπορεί να αποκτήσει μια εκρηκτική δυναμική στα χέρια μιας κοινωνίας που η λαϊκή πλειοψηφία της δεν είναι ούτε αγράμματη ούτε περιορισμένης μόρφωσης, όπως συμβαίνει με τις κοινωνίες της Βόρειας Αφρικής ή και με τις Ευρωπαϊκές κοινωνίες σε άλλες κρίσιμες ιστορικές εποχές. Που το πιο ευάλωτο στην καταστροφική μανία του Μνημόνιου κομμάτι της, οι νέοι άνθρωποι που δε μπορούν να σταθούν στα πόδια τους με μια αξιοπρεπή δουλειά για να εγκαταλείψουν το παιδικό δωμάτιο στο σπίτι των γονιών τους, έχουν συγκριτικά τους περισσότερους μεταπτυχιακούς τίτλους ανάμεσα στη νεολαία της Ευρώπης: Σήμερα άχρηστους. Καιρός να τους βάλουν να δουλέψουν.

Σε μια εποχή σκοτεινή όσο και η δική μας, το 1932, δηλ. στα πρώτα χρόνια της μεγάλης κρίσης, ο Μπρεχτ έγραψε ένα ποίημα, το «Εγκώμιο στη διαλεκτική», που ταιριάζει γάντι στις σημερινές περιστάσεις. Επιτρέψτε μου να σας επαναλάβω τους τελευταίους στίχους του παραφράζοντας μόνο τον τίτλο του σε «Εγκώμιο στην Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου», μια αυθαιρεσία που λόγω του κρίσιμου χαρακτήρα των ημερών μας αλλά και της κατάστασης του ελληνικού λαού, πιστεύω ότι ο Μπρεχτ θα μου συγχωρούσε:

Όποιος ακόμα ζει, δε λέει: Ποτέ!

Το σίγουρο δεν είναι σίγουρο.

Όταν πουν ότι είχανε οι κυρίαρχοι να πούνε

Θα μιλήσουν οι κυριαρχούμενοι…

Όποιος γονατισμένος είναι, όρθιος να σηκωθεί.

Όποιος χαμένος είναι, να παλέψει!

Όποιος την κατάσταση του έχει αναγνωρίσει, πώς να εμποδιστεί;

Γιατί οι νικημένοι του σήμερα είναι οι νικητές του αύριο

Και το Ποτέ γίνεται: Σήμερα ακόμα!