Για μια νέα κουλτούρα συνεργασίας : Nα συγκροτήσουμε παντού συνελεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ

Oμιλία στην συνεδρίαση του πανελλαδικού οργάνου του ΣΥΡΙΖΑ

μετά την Α’ Συνδιάσκεψη, ΑΣΟΕΕ, 11.7.2008

Το θέμα μπορεί να είναι κοινότυπο, η σημασία του όμως είναι κρίσιμη: Πρέπει επιτέλους να προχωρήσουμε στη συγκρότηση συνελεύσεων του ΣΥΡΙΖΑ σε κάθε χώρο και κλάδο που αυτό είναι δυνατόν και, στους μεγάλους δήμους της χώρας, σε κάθε διαμερισματική υποδιαίρεση.

   Ξέρουμε όλοι ποια είναι η κατάσταση: Όπου το επιχειρήσαμε αυτό, κυρίως πριν από την Πανελλαδική Συνάντηση του Μαρτίου, εργαζόμενοι κι αγρότες, γυναίκες και νέοι εμφανίστηκαν χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία «σαν έτοιμοι από καιρό». Αυτή η «διαθεσιμότητα» σίγουρα δεν είναι άσχετη από το φαινόμενο που παρατηρείται κυρίως από την αρχή της χρονιάς, μια κίνηση μαζών προς το ΣΥΡΙΖΑ πολύ πάνω από το εκλογικό ποσοστό του – που κι αυτό ακόμα φαίνεται να διαμορφώθηκε κατά μεγάλο μέρος μόλις κατά τη σύντομη προεκλογική περίοδο από τα μέσα Αυγούστου μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου 2007. Η κίνηση αυτή ως γενική τάση, με τα πάνω και τα κάτω της, φαίνεται ότι διατηρείται μέχρι σήμερα.

    Η, για πρώτη φορά στην ιστορία της αριστεράς μετά τα πρώτα 2-3 χρόνια αμέσως μετά τη μεταπολίτευση, μαζική μετακίνηση ανθρώπων, και μάλιστα νέων, προς το μέρος της είναι κάτι πάρα πολύ θετικό. Πρέπει να επιδιώξουμε όχι μόνο να συγκρατήσουμε αυτούς που μας πρωτοπλησίασαν μέσα σ’ αυτή την περίοδο, αλλά και να εξασφαλίσουμε, όσο αυτό περνάει απ’ το χέρι μας, ότι η δυναμική πίσω απ’ αυτή την κίνηση θα συνεχίζεται λειτουργώντας πολλαπλασιαστικά.

Από την άλλη δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι:

Πρώτον: Παρ’ όλη τη δραματική χειροτέρευση της οικονομικής κατάστασης των εργαζόμενων και της νεολαίας και την ηθικοπολιτική απαξίωση των κομμάτων του δικομματισμού, η κίνηση μαζών προς το ΣΥΡΙΖΑ δε συνοδεύτηκε και εξακολουθεί να μη συνοδεύεται από μεγάλα κινήματα πέρα απ’ αυτό για την υπεράσπιση του δημόσιου πανεπιστήμιου, ενάντια στην αλλαγή του άρθρου 16, που οδήγησε και στη συνολική κατάρρευση της συνταγματικής μεταρρύθμισης, και εκείνο για την αποτροπή της ραγδαίας χειροτέρευσης των όρων ασφάλισης και συνταξιοδότησης όλων, και πριν απ’ όλα των γυναικών και των νέων.

Δεύτερον: Πλήθος κόσμου μπορεί να μετακινείται προς την αριστερά, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι και οι πολιτικές, κοινωνικές και ιδεολογικές αναφορές του μετακινούνται αντίστοιχα και με ουσιαστικό τρόπο προς τ’ αριστερά. Χτυπητό παράδειγμα, η συμφωνία όλων των δημοσκοπικών ευρημάτων ότι ενώ η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου που συνδέεται με τον ΣΥΡΙΖΑ δε θέλει συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ, η πλειοψηφία του κόσμου που μετακινείται προς το μέρος μας αυτό ακριβώς έχει κατά νου.

     Πριν απ’ όλα αυτή η κατάσταση θα πρέπει να υποχρεώσει να ξανασκεφτούν το ζήτημα ακόμα κι αυτούς ανάμεσα μας που κατά πάσα πιθανότητα θεωρούν ότι έχει περάσει η εποχή των μαζικών κομμάτων της αριστεράς, ότι αρκεί μια αριστερή ηγεσία που θα βγαίνει μπροστά και με άξονα μια αριστερή πολιτική θα κάνει παρεμβάσεις στην κεντρική και στις επί μέρους πολιτικές σκηνές και στους διάφορους μαζικούς χώρους, για να υπάρξουν στην κοινωνία ουσιαστικές μετατοπίσεις προς τ’ αριστερά.

    Ως ΣΥΡΙΖΑ μέχρι στιγμής δεν έχουμε στηριχτεί με ουσιαστικό τρόπο στη βάση μας: Στους ανθρώπους που συμμετέχουν στο εγχείρημα μας επειδή πιστεύουν ότι αυτό αποτελεί μια ιστορική ευκαιρία ώστε μέσα από την κρίση του δικομματισμού και του πολιτικού συστήματος γενικότερα να μην προκύψουν τα ίδια, παρόμοια ή διάδοχα σχήματα διαχείρισης της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής ανασυγκρότησης, αλλά ν΄ ανοίξει ο δρόμος για μια άλλη πορεία της χώρας μ’ επίκεντρο τις δυνάμεις της αριστεράς και των κινημάτων και με ουσιαστική ριζοσπαστικοποίηση σοβαρών τμημάτων της ελληνικής κοινωνίας.

    Αυτός ο κόσμος, που είναι «έτοιμος», που ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να βασιστεί πάνω του και στο ξεδίπλωμα της αυτενέργειας του τόσο για ένα μπόλιασμα με τις ιδέες μας των μαζών που μετακινούνται προς την αριστερά όσο και για την ενίσχυση της δυναμικής αυτής της κίνησης, δε βρίσκεται στο τσεπάκι κανενός. Είναι δικός μας και θα παραμείνει δικός μας όσο παραμένει πεισμένος ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο ως προς τις εξελίξεις στο πολιτικό σύστημα και στην πορεία της ελληνικής κοινωνίας. Αλλά δεν αρκούν πλέον οι κεντρικές πολιτικές παρεμβάσεις ή οι κατά τρόπους συγκεντρώσεις, στις οποίες στελέχη εξηγούμε την πολιτική μας και συμμετέχουμε σε κάποιου είδους συζήτηση γι΄ αυτήν. Ένα μέρος αυτού του κόσμου, πολλοί απ’ αυτούς ήδη από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο, θέλουν κι επιζητούν να πάρουν την κοινή μας υπόθεση στα χέρια τους. Όσο δεν τους δίνουμε τη δυνατότητα αυτενέργειας και ουσιαστικά συνεχίζουμε απλώς να κεφαλαιοποιούμε την εμπιστοσύνη τους απέναντι μας, ακόμα και μ΄ αυτούς η σχέση μας παραμένει εξαιρετικά εύθραυστη. Εξάλλου η απαίτηση είναι για ουσιαστική κι όχι για τυπική δημοκρατία στις γραμμές μας.

     Αυτό που αποτυπώθηκε τόσο έντονα στην Πανελλαδική Συνάντηση του Μάρτη, η ψυχική σύμπνοια, η αποφασιστικότητα αυτών των ανθρώπων και βέβαια αυτό το τόσο σπάνιο στην εποχή μας φαινόμενο, που κάποτε ήταν ο κανόνας για την αριστερά, η ετοιμότητα ενός σημαντικού αριθμού τους να διαθέσουν μεγάλο μέρος του χρόνου τους για την κοινή μας υπόθεση χωρίς ιδιοτέλεια ή δεύτερους στόχους - δύσκολα κερδίζεται και πολύ εύκολα χάνεται. Κι αν αυτό χαθεί σήμερα ή αύριο, είναι φανερό ότι οι πιθανότητες ν΄ ανακτηθεί είναι ελάχιστες. [Εξάλλου είναι ένα μικρό πολιτικοϊδεολογικό θαύμα από μόνο του το γεγονός ότι μετά το ελληνικό και διεθνές ΄89 η Αριστερά σήμερα και πάλι προκαλεί στους ανθρώπου της τέτοιες σκέψεις, συναισθήματα και προπαντός τέτοιες στάσεις ζωής.]

     Ας δώσουμε λοιπόν [κι ας μην είναι αυτό στην πραγματικότητα δικό μας «προνόμιο»] άμεσα, από το Σεπτέμβρη, αυτό που δε μπορέσαμε να δώσουμε, παρά τις αποφάσεις μας, από το Μάρτη: Τη δυνατότητα στη βάση του ΣΥΡΙΖΑ να συγκροτηθεί, να υπάρξει, ν΄ αυτενεργήσει σε μια πραγματικά αμφίδρομη διαδικασία ανάμεσα στις διάφορες εκφράσεις του ΣΥΡΙΖΑ και στα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας που επιζητούν διέξοδο μέσα από τη σημερινή κρίση και την ηθική και πολιτική απαξίωση του δικομματισμού και του συστήματος που διαχειρίζεται.

     Το γιατί δεν προχωρήσαμε σ’ αυτή την κατεύθυνση μετά την Πανελλαδική Συνάντηση του Μάρτη έχει να κάνει με πολλούς και διάφορους παράγοντες. Ανάμεσα στους οποίους όχι αμελητέος είναι ο ρόλος μιας πολιτικής ιδιότητας που λίγο-πολύ λείπει απ’ όλους μας, συνιστώσες και μεμονωμένους αγωνιστές, παλιότερους αλλά και νεότερους: Όχι η πραγματική διάθεση – αυτό έχει αποδειχτεί πρακτικά ότι υπάρχει – αλλά κάτι βαθύτερο και πολύ πιο σύνθετο, μια ουσιαστική κουλτούρα συνεργασίας.

     Παρ’ όλο που η συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ ως ενωτικού εγχειρήματος συνιστά ένα τεράστιο άλμα προς τα μπρος κόντρα στην ίδια την προσωπική μας συγκρότηση μέχρι σήμερα, η κατάκτηση όχι απλώς ενός γεγονότος ή έστω μιας διαδικασίας συνεργασίας, αλλά μιας κουλτούρας συνεργασίας αποτελεί μια πολύ πιο δύσκολη, χρονοβόρα και επίπονη διαδικασία. Ακόμα και τώρα συχνά ο μεταξύ μας διάλογος είναι διάλογος κουφών. Ακόμα και τώρα, όσον αφορά τα σημαντικότερα ζητήματα απ’ αυτά που μέχρι σήμερα δε βρίσκουμε άκρη, είναι συχνότερα μια ορισμένη έλλειψη εμπιστοσύνης παρά πραγματικές πολιτικές και ιδεολογικές διαφωνίες αυτό που προκαλεί τις καθυστερήσεις. [Όχι ότι δεν υπάρχουν πραγματικές πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές στους κόλπους του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η καθυστέρηση στη διαδικασία συγκρότησης της βάσης του σίγουρα δε μπορεί ν΄ αποδοθεί πρωτίστως σ’ αυτές.]

     Ο μόνος τρόπος για να κερδίσουμε χρόνο που δεν περισσεύει για να χάνεται, είναι να κοιταχτούμε και πάλι με φρέσκια ματιά ανάμεσα μας και να προχωρήσουμε σ΄ ένα δρόμο καλλιέργειας κι εδραίωσης μιας κουλτούρας συνεργασίας όσο γίνεται στοχευμένα και οργανωμένα – και προπαντός, όσο γίνεται πιο συνειδητά.