Ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών : Σώζοντας τους τραπεζίτες, όχι τις τράπεζες

 ΑΥΓΗ της Κυριακής, 16.09.2012

Το τραπεζικό σύστημα έχει αναδειχθεί σε απύθμενο πηγάδι. Σε αυτό φτυαρίζονται κυριολεκτικά τα χρήματα που κόβονται από μισθούς, συντάξεις, επιδόματα αναπηρίας και ανεργίας, από την υγεία, την παιδεία και τις πολιτιστικές ανάγκες του ελληνικού λαού.

Σε συνθήκες βαθειάς συστημικής κρίσης και υπό την ομπρέλα Μνημονίων και Μεσοπρόθεσμου, δεν επιτελεί τον «καταστατικό» του ρόλο. Δηλαδή τη χρηματοδότηση της επιβίωσης και της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και των πάγιων προσωπικών, αλλά κατ’ ουσία κοινωνικών, αναγκών των εργαζόμενων (στέγη).

 Αυτό αποδεικνύουν, πρώτον, οι τρέχουσες εξελίξεις: 18 δις έδωσε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΠΣ) από χρήματα που δανείζεται ο ελληνικός λαός, σε Εθνική, Eurobank, Alpha και Πειραιώς. Επιπρόσθετα άλλα 6,7 δις στην Πειραιώς για την πολύ ακριβότερη ανακεφαλαιοποίηση της «καλής» Αγροτικής - απ’ ό, τι θα κόστιζε η ανακεφαλαιοποίηση συνολικά της Αγροτικής. Κι΄ όμως, το τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί πρακτικά να μη χορηγεί δάνεια: Ούτε στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στους επαγγελματίες, ούτε στεγαστικά. Μετά τη χαριστική παραχώρηση της ΑΤΕ στην Πειραιώς, καταργείται ουσιαστικά και η αγροτική πίστη σε αγρότες και κτηνοτρόφους.

Δεύτερον, αυτό απέδειξε ολοκάθαρα η συζήτηση του νομοσχέδιου για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων και στην Ολομέλεια της Βουλής τις τελευταίες βδομάδες. Ως γνωστόν, οι απώλειες από το «κούρεμα» των ομολόγων των ελληνικών τραπεζών έφτασαν τα 25 δις. Τα συνολικά κεφάλαια, ωστόσο, που προβλέπονται για την ανακεφαλαιοποίησή τους είναι τα διπλάσια. Απαντώντας στη Βουλή, η Διοίκηση της ΤτΕ επιβεβαίωσε τις υποψίες: Τα πρόσθετα 25 δις προορίζονται αποκλειστικά για κάλυψη επισφαλών δανείων. Ούτε ένα ευρώ δε θα καταλήξει στην πραγματική οικονομία. Ταυτόχρονα, ούτε η ΤτΕ εμφανίζεται διατεθειμένη να παίξει τον εποπτικό της ρόλο ούτε η κυβέρνηση το δικό της, ώστε να εξαναγκαστούν οι τράπεζες που εισπράττουν σήμερα αυτά τα ιλιγγιώδη ποσά να σταματήσουν να διεκδικούν τα «ξεγραμμένα» δάνεια, επιτρέποντας σε υπερχρεωμένα νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις ν΄ ανασάνουν. Δεν υπάρχει πρόβλεψη, δηλαδή, ούτε για διοχέτευση ρευστότητας στην πραγματική οικονομία ούτε για διαγραφές και διευθετήσεις χρεών.

Τρίτον, αποδεικνύεται και από την αλλαγή των όρων για την ανακεφαλαιοποίηση μιας τράπεζας: Ο νέος (πλέον) νόμος επεκτείνει τον όρο ανάκτησης της βιωσιμότητας από τα 3 στα 5 χρόνια και εξαλείφει πλήρως το συνοδό όρο της κερδοφορίας. Πώς όμως μπορεί μια ιδιωτική τράπεζα να είναι βιώσιμη, όταν επί 5 χρόνια δεν είναι κερδοφόρα; Ο Αν. Υπουργός Οικονομικών «εξήγησε» ότι ο όρος της κερδοφορίας απαλείφθηκε «ως μη ρεαλιστικός». Αυτό επιβεβαιώνει ότι πέρα απ’ τις νότες ελεγχόμενης αισιοδοξίας, Τρόικα και τρικομματική κυβέρνηση υπολογίζουν ότι θα βαθύνει παραπέρα η αποανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και η κατ’ ουσία εκτός ελέγχου συρρίκνωση όλων των μεγεθών της – άρα και η φτωχοποίηση και απόγνωση των εργαζόμενων.

 Το ΤΧΠΣ και η ΤτΕ ανήκουν στο Ευρωσύστημα, που φορά παραμορφωτικούς φακούς επαφής όταν εκτιμά τα κριτήρια βιωσιμότητας μιας τράπεζας. Αν μια τράπεζα είναι ιδιωτική, είναι πάντα βιώσιμη. Αν είναι κρατική, όπως η Αγροτική και το ΤΤ, είναι - για λόγους νεοφιλελεύθερων αρχών; - μη βιώσιμη!

 Κι ας βρισκόταν η Αγροτική σε πρόγραμμα ανασυγκρότησης εγκεκριμένο από το ίδιο το Ευρωσύστημα. Κι ας ήταν τέτοια η σύνθεση του χαρτοφυλακίου της, ώστε να είναι καθαρό ότι η Αγροτική διέσωσε την Πειραιώς, και όχι το αντίθετο. Κι ας είχε αναδειχτεί το ΤΤ δυο χρόνια πριν ως η 3η καλύτερη ευρωπαϊκή εμπορική τράπεζα και η 1η καλύτερη ελληνική στο stress test 69 ευρωπαϊκών τραπεζικών ιδρυμάτων. Κι ας είναι η μοναδική ελληνική τράπεζα με προβλήματα αποκλειστικά απ’ το «κούρεμα», πρακτικά χωρίς επισφάλειες (δε χορηγεί επιχειρηματικά δάνεια, ενώ τα στεγαστικά «κρατούνται» εξαναγκαστικά κάθε μήνα από το μισθό των δημοσίων υπαλλήλων, που αποτελούν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του πελατολόγιου του ΤΤ). .

 Συμπερασματικά, με την ακολουθούμενη πορεία και το νέο νόμο συμπυκνώνεται μια πολιτική με την οποία σώζονται μόνο οι τραπεζίτες - οι ιδιώτες τραπεζίτες-, και όχι οι τράπεζες. Με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης, το 90% των κεφαλαίων θα το έχει καταβάλλει ο ελληνικός λαός, αλλά τα Δ.Σ. των Τραπεζών θα ελέγχονται από τις ελληνικές τραπεζικές οικογένειες, παλαιότερες και νεότερες, με μόνο το 10% των μετοχών, το οποίο μπορούν να διατηρήσουν, χάρη σε ρυθμίσεις του νέου νόμου, χωρίς να βάλουν καν το χέρι στην τσέπη.

 Το Υπουργείο Οικονομικών δηλώνει ότι δεν έχει καμιά ευθύνη για τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες βρίσκονται υπό τον εποπτικό και ελεγκτικό ρόλο της ΤτΕ, η Διοίκηση της οποίας, οχυρωμένη πίσω από τη νομοθεσία περί απορρήτου του 2007 και του 2011, αρνείται να μας πληροφορήσει για οποιoδήποτε στοιχείο - από την έκθεση της Black Rock μέχρι το Βιβλίο Χαρτοφυλακίου της ΑΤΕ - πάνω στο οποίο βάσισε τις κρίσεις της περί βιωσιμότητας των τραπεζών. Η αλήθεια είναι μία: Οι δήθεν «κρατικές τράπεζες με ιδιωτικό management» (έτσι αποκαλούν πλέον στη Βουλή ΤτΕ και Υπουργείο Οικονομικών όλες τις τράπεζες!) ελέγχονται από το Ευρωσύστημα και από τις τραπεζικές οικογένειες: Χωρίς οποιαδήποτε λογοδοσία σε εκείνους που καλούνται να πληρώσουν τον θηριώδη νέο λογαριασμό των 50 δις, δηλαδή τους Έλληνες εργαζόμενους.

Ο σχεδιασμός είναι να μην υπάρχει πλέον καμιά δημόσια τράπεζα. Στο τέλος αυτής της περιόδου, ωστόσο, ανοιχτό μένει το ενδεχόμενο να μην υπάρχουν καν ελληνικές τράπεζες: Να έχουν περάσει όλες στην ιδιοκτησία του διεθνούς χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου.

Τέτοιες εξελίξεις θα εκμηδένιζαν οποιεσδήποτε δυνατότητες παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας προς όφελος του λαού της. Με άλλα λόγια: Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δεν είναι θέμα «ειδικών», αλλά ενδιαφέρει ζωτικά την εργαζόμενη πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας.