Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής (26.11. 2013)

 

ΟΛΓΑ-ΝΑΝΤΙΑ ΒΑΛΑΒΑΝΗ: Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, θα αποφύγω να αναφερθώ στις διαφορές μεταξύ οικονομικών προβλέψεων για το τρέχον οικονομικό έτος 2012 και πραγματικότητας, σε σύγκριση με τα τρία προηγούμενα κείμενα Προϋπολογισμού του 2012, γιατί θα ήταν σαν να κλέβω παγκάρι εκκλησιάς. Αντανακλούν ένα ολοκληρωτικό Βατερλό της πολιτικής των δύο διαδοχικών, πριν την τρικομματική, κυβερνήσεων του Μνημονίου, και το ίδιο ισχύει για τους αντίστοιχους υπολογισμούς του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. 

Θα περιοριστώ μόνο να σημειώσω τις πράγματι «γενναιόδωρες» αλλαγές στα νούμερα, μεταξύ Προσχέδιου του Κρατικού Προϋπολογισμού 2013 και της Εισηγητικής Έκθεσης που συζητάμε τώρα, ένα μήνα αργότερα, διαφορές που έκαναν αγνώριστα κεντρικά μεγέθη, όπως το χρέος. Στην Εισηγητική Έκθεση διορθώνονται ψηλότερα, τόσο από τις προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο World Outlook του Οκτωβρίου 2012, όσο και απ’ αυτές της Φθινοπωρινής Έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δόθηκε στη δημοσιότητα χθες. 

 Οι «περίεργες» αυτές αλλαγές δεν προέκυψαν επειδή ο Υπουργός Οικονομικών πήρε υπ' όψιν του ως όφειλε από τον Κανονισμό της Βουλής για την κατάρτιση του Προϋπολογισμού, την ευρεία αμφισβήτηση των προβλέψεων του Προσχέδιου για τα βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας κατά τη συζήτησή του στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής. Οφείλεται στο ότι το Προσχέδιο κινιόταν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας, καθώς βασιζόταν στο πακέτο των 7,5 δισεκατομμυρίων μέτρων της συμφωνίας των τριών αρχηγών. 

Αντίθετα, στην Εισηγητική Έκθεση ο Υπουργός Οικονομικών ενσωματώνει εκ των προτέρων το θηριώδες πακέτο των 10,9 δισεκατομμυρίων ευρώ της συμφωνίας Κυβέρνησης-Τρόικας για το 2013, που ψηφίστηκε χθες ως πύρρεια νίκη της Κυβέρνησης σε μία θαυμαστή αναστροφή, καθώς έχει κατατεθεί ο Προϋπολογισμός του Κράτους βασισμένος σε μέτρα, τα οποία θεωρητικά θα μπορούσαν και να καταψηφιστούν. Αλλά οι λεπτομέρειες των κοινοβουλευτικών δημοκρατικών διαδικασιών μάλλον αποτελούν «ψιλά γράμματα» για τον Υπουργό Οικονομικών, όπως φάνηκε από την κατάθεση ενός ασφαλιστικού νομοσχεδίου στο πλαίσιο ενός πολυνομοσχεδίου, πράγμα που απαγορεύεται ρητά από το Σύνταγμα ή από την κατάθεση χθες - και μάλιστα ως «νομοτεχνική βελτίωση» (!) της άρσης του «αυτοδιοίκητου» της Βουλής, για το οποίο χρειάζεται επίσης αναθεώρηση του Συντάγματος. 

 Καθώς η ‘Εκθεσή μου υπάρχει στην Ειδική ‘Εκδοση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής για τον Προϋπολογισμό 2013, θα μου επιτρέψετε να κάνω ορισμένες παρατηρήσεις με επίκεντρο το χρέος. 

Πρώτον, παρά τις αλλαγές στους αριθμούς, η βασική παρατήρηση κατά τη συζήτηση του Προσχεδίου Προϋπολογισμού 2013 εξακολουθεί να ισχύει: Τα μεταφυσικά οικονομικά του “ενάρετου κύκλου της δημοσιονομικής σταθερότητας και ανάπτυξης”, που ασπάζεται ο κύριος Υπουργός Οικονομικών στην εισαγωγική του επιστολή προς τους Βουλευτές –αλλά προφανώς ασπάζεται και η Tρόικα - αδυνατούν να εξαναγκαστούν να αντιμετωπίσουν την πραγματική ζωή. 

Δεν μπορούν να εξηγηθούν διαφορετικά φαινόμενα, όπως το ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται στα πρόθυρα μας νέας ύφεσης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο διορθώνει για άλλη μία φορά προς τα κάτω όλες τις προβλέψεις του στον κόσμο και στην Ευρώπη στο World Outlook του Οκτωβρίου 2012. Το ίδιο κάνει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη χθεσινή Φθινοπωρινή της Έκθεση. Επιπλέον, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο κάνει την πολύ σημαντική διαπίστωση με βάση τα εμπειρικά δεδομένα είκοσι οκτώ χωρών, ότι οι προβλέψεις του «έπεσαν έξω». Δηλαδή, ενώ υπολόγιζε με δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές 0,5 - για κάθε ένα ευρώ «μέτρων» που θα έκοβε από την οικονομία των υπό επιτήρηση χωρών, αυτή θα συρρικνωνόταν κατά μισό ευρώ - από την ύφεση του 2009 και πέρα το ΑΕΠ τους μειωνόταν τελικά από 0,9% έως 1,7%. Η ζημιά, δηλαδή, στην πραγματική οικονομία ήταν μέχρι και υπερτριπλάσια σε σύγκριση με τους βασικούς υπολογισμούς. 

Από το «χαντάκωμα» αυτών των χωρών, παρ’ όλα αυτά, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν καταλήγει ότι χρειάζεται να τερματιστεί η πολιτική της λιτότητας. Πολύ περισσότερο δεν καταλήγει σε αυτό το μοναδικά λογικό συμπέρασμα, όταν -όπως στην περίπτωση της Ευρωζώνης- σε όλες τις χώρες ταυτόχρονα εφαρμόζονται οι λεγόμενες «περιοριστικές πολιτικές εσωτερικής υποτίμησης» και μάλιστα σε περιβάλλον με επιτόκια κοντά στο 0%. 

Καθώς η κάθε χώρα δεν υποφέρει μόνο από τις επιπτώσεις της δικής της δημοσιονομικής λιτότητας αλλά δέχεται και την επίδραση από τη διάχυση των «συντονισμένων» πλέον πολιτικών λιτότητας στο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον -το φαινόμενο που τελευταία ονομάζεται «Σύμφωνο Αυτοκτονίας»- το ΑΕΠ της μειώνεται επιπροσθέτως από τα μέτρα που εφαρμόζονται στις υπόλοιπες χώρες του «Συμφώνου» μέσω των εμπορικών ανταλλαγών. Σε αυτήν την περίπτωση εμφανίζεται το λεγόμενο «δημοσιονομικό παράδοξο»: Λόγω των συντονισμένων πολιτικών λιτότητας, το χρέος των υπερχρεωμένων χωρών αντί να μειώνεται, αυξάνεται. 

Δεύτερον, αν αυτό ισχύει στις υπερχρεωμένες χώρες του ευρωπαϊκού νότου, ισχύει ενισχυμένα για την Ελλάδα, όπου τα Μνημόνια έχουν εκτινάξει το δημόσιο χρέος. Με μέτρα κατά την τριετία μεταξύ 2010-2012 συνολικού ύψους 49 δισεκατομμυρίων ευρώ, ίσα με απώλεια του 22,5%, του ¼ σχεδόν του ΑΕΠ –όντως πρωτοφανές στην ιστορία των αναπτυγμένων κρατών-, το έλλειμμα μειώθηκε κατά 23 δισεκατομμύρια ή 9% του ΑΕΠ, ενώ το χρέος από 297 δισεκατομμύρια ή 129% του ΑΕΠ στο ξεκίνημα του 2010 προβλέπεται να φθάσει στο τέλος της φετινής χρονιάς, σύμφωνα με το αναθεωρημένο στην Εισηγητική Έκθεση χρέος, στα 340 δισεκατομμύρια ή 175,6% του ΑΕΠ - δηλαδή 5% περισσότερο από τον υπολογισμό της Έκθεσης Οκτωβρίου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. 

 Και αυτό έγινε μετά τη μεσολάβηση φέτος το Μάρτιο ενός «κουρέματος»-παγκόσμιας πατέντας, του PSI, μέσα από το οποίο καταφέραμε τελικά ως χώρα να αυξήσουμε, αντί να μειώσουμε, το συνολικό ύψος του χρέους χάρη στη νέα δανειακή σύμβαση που χρειάστηκε να συναφθεί, καθώς μας επέβαλαν να κουρέψουμε πρωταρχικά «τον εαυτό μας». Καθώς από την αρχή υπήρξε πρόβλεψη ανακεφαλαιοποίησης αποκλειστικά για τις τράπεζες, πολλοί από τους ομολογιούχους έχασαν οικονομίες μιας ζωής, ενώ το κούρεμα των αποθεματικών των Ταμείων είναι και ο κύριος λόγος –πέρα από την τρομακτική ανεργία- που σχεδόν το 40% του «θανατηφόρου» «πακέτου μέτρων» για το 2013 αποτελείται από περικοπές συντάξεων. 

Οι ευθύνες των κυβερνήσεων του Μνημονίου είναι, όμως, ακόμα πιο πολύπλευρες, καθώς κατά τη διετία 2010 έως το χρονικό σημείο του PSI στην Ευρώπη βρίσκονταν σε εξέλιξη δύο παράλληλες διαδικασίες: Οι διεθνείς τράπεζες -κατά προτεραιότητα οι γερμανικές και οι γαλλικές- «ξεφορτώνονταν» σχεδόν 110 δισεκατομμύρια ελληνικά ομόλογα. Και οι ελληνικές τράπεζες, Ταμεία Κοινωνικής Ασφάλισης και ομολογιούχοι «αναλάμβαναν» 30 δισεκατομμύρια από αυτά, ανεβάζοντας κατά τη διάρκεια της κρίσιμης περιόδου του Πρώτου Μνημονίου τη συνολική έκθεση της χώρας σε ελληνικά ομόλογα κατά 66%, από 56,9 δισεκατομμύρια το 2010 σε 86,2 δισεκατομμύρια την περίοδο μέχρι το PSI. 

Θα πρέπει, επιπλέον, να σημειωθεί προειδοποιητικά ότι παρά την ελάφρυνση των τόκων για τα επόμενα χρόνια, το γεγονός ότι στη σύνθεση του νέου χαρτοφυλακίου το 55% του χρέους είναι με κυμαινόμενο επιτόκιο (δάνεια από το Μηχανισμό Στήριξης) με τα χαμηλά επιτόκια της περιόδου, που είναι πολύ ευκολότερο να κυμανθούν σε ψηλότερα παρά σε χαμηλότερα επίπεδα, δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο σε σχέση με την εξέλιξή τους. 

Και αν θέλετε μια μη συμβατική ερμηνεία για τη στάση απέναντι στη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, σκεφτείτε πάνω στην άποψη που εξέφρασε την προηγούμενη βδομάδα ο εκπρόσωπος της γερμανικής βιομηχανίας Gabriel Sterne: «Η Βόρεια Ευρώπη δεν θέλει το ελληνικό χρέος να είναι πολύ βιώσιμο. Στο μυαλό μας χρειάζεται το χρέος στην Ελλάδα να είναι σχεδόν μη βιώσιμο, ώστε να υλοποιεί η χώρα τις μεταρρυθμίσεις.» 

Τρίτον, με την εισαγωγή του πακέτου μέτρων ύψους 10,9% στον Προϋπολογισμό του 2013 το ύψος του χρέους προβλέπεται να εκτοξευτεί στο τέλος του 2013 στο αναθεωρημένο σε σχέση με το Προσχέδιο 189%, δηλαδή 8% πάνω από την πρόβλεψη του 2012 του ΔΝΤ. Και με το δεύτερο μέρος του πακέτου μέτρων, 4,4 δισεκατομμύρια για το 2014, το χρέος προβλέπεται να κάνει δεύτερο ιστορικό υψηλό φτάνοντας το 191,6%, σχεδόν 11% πάνω από την πρόβλεψη του ΔΝΤ. 

 Αν τα νούμερα της τρικομματικής Κυβέρνησης αυτήν τη φορά είναι κοντινότερα στην πραγματικότητα από ότι του ΔΝΤ, τότε το συνολικό θηριώδες «πακέτο μέτρων», που επιχειρείται να επιβληθεί σε έναν εξαντλημένο λαό, ύψους σχεδόν 20 δισεκατομμυρίων μέχρι το 2016, οδηγεί σε ένα εκτός ελέγχου χρέος 185% τη χρονιά αυτή, που μόνο με θεϊκή παρέμβαση θα φτάσει το, συμβατικά θεωρούμενο από το ΔΝΤ βιώσιμο, χρέος του 120% το 2020. Είναι μια προοπτική κυριολεκτικού κοινωνικού ολοκαυτώματος. 

Τέταρτον, εδώ αποκαλύπτεται και όλη η λογική γύρω από το εξαιρετικά αμφισβητούμενο πρωτογενές πλεόνασμα, που μετά από διάφορες αλλαγές σε σχέση και με το Προσχέδιο προγραμματίζεται ως στόχος των «μέτρων» για πρώτη φορά το 2013, 0,4% σύμφωνα με την Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού 2013 ή όχι ακόμη πλεόνασμα, αλλά ισοσκελισμένο 0% -διαλέγετε και παίρνετε ό,τι θέλετε- σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο, εμφανίζοντας μια περίεργη αυστηρά γραμμική αύξηση κατά μιάμιση μονάδα κάθε διαδοχικό χρόνο μέχρι το 2016. 

Η γνώμη μου είναι ότι παίρνοντας υπόψη ότι η επίδραση των μέτρων στην ύφεση είναι υπολογισμένη με πολλαπλασιαστή 0,7, είναι εντελώς απίθανη η εμφάνιση πλεονάσματος. Αν παρόλα αυτά εμφανιστεί, θα έχει πληρωθεί κυριολεκτικά με το αίμα των Ελλήνων εργαζόμενων. 

Προσοχή, όμως: Από το Μεσοπρόθεσμο φαίνεται ότι αν τελικά εμφανιστεί πλεόνασμα, υπάρχει έτοιμος μηχανισμός εφαρμογής πρόσθετων μέτρων για τον περιορισμό πλέον του ελλείμματος της Γενικής Κυβέρνησης, ώστε να αρχίσουν να πληρώνονται άμεσα και τοκοχρεολύσια από τα τακτικά έσοδα του Προϋπολογισμού. 

Κατά τ’ άλλα, από το 2013 και βασισμένες στο πρωτογενές πλεόνασμα θα υπάρξουν υποτίθεται και πολιτικές «ανάπτυξης», σύμφωνα με τους κυβερνητικούς εισηγητές του Προϋπολογισμού. Προφανώς η Κυβέρνηση προσδοκά ότι θα ενσκήψουν διάφορα διεθνή vulture funds, «εταιρείες- αρπακτικά», από αυτές που «ξεκοκαλίζουν» τις δημόσιες επιχειρήσεις και τη δημόσια γη, για να τους εμπιστευτεί την ανάπτυξη της χώρας. 

Πέμπτο, οι δίκαια μοιρασμένες «θυσίες», που για άλλη μια φορά προαναγγέλλονται μέσω του Προϋπολογισμού 2013 και του Μεσοπρόθεσμου, δεν είναι παρά το άλλοθι για τον ξεκάθαρο ταξικό χαρακτήρα του Προϋπολογισμού. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ετήσιας Μακροοικονομικής Βάσης Δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που χρησιμοποιεί το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ, ενώ κατά την τριετία μεταξύ 2010 και τέλος της παρούσας χρονιάς θα έχει χαθεί το ένα τέταρτο του συνολικού εισοδήματος από την εργασία, δηλαδή του εισοδήματος μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων, το καθαρό λειτουργικό πλεόνασμα, δηλαδή τα κέρδη, οι τόκοι και οι πρόσοδοι, το οποίο στη διετία 2010-2011 είχε απώλειες 4 δισεκατομμύρια ευρώ ή 10% σε σχέση με το 2009, το 2012 θα παρουσιάσει πλεόνασμα και θα έχει επανέλθει στο επίπεδο του 2009. Είναι μια άνεργη ανάκαμψη κερδών εν μέσω της κρίσης, καθώς η ανεργία επίσημα μετριέται στο 25,4% τον Αύγουστο, ενώ το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ υπολογίζει την πραγματική ανεργία γύρω το 29% - 30%. 

Αυτή η ανάκαμψη, που είναι υπόθεση των μεγάλων επιχειρήσεων και συνυπάρχει με τα λουκέτα στους μικρομεσαίους, εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί εφόσον συνεχιστεί η σημερινή πολιτική: Επειδή τα δύο πρώτα χρόνια η μείωση της αμοιβής εργασίας είχε σημαντικότερη επίπτωση ως μείωση της ζήτησης παρά ως μείωση του κόστους εργασίας, οδηγώντας σε μείωση της κερδοφορίας, παρά τις – επιτυχημένες - προσπάθειες των μεγάλων επιχειρήσεων να κρατήσουν ψηλά τις τιμές, ενώ εφαρμόζεται πολιτική εσωτερικής υποτίμησης και βαθαίνει η ύφεση και η κρίση. Το 2012, όμως, η εφαρμογή των ρυθμίσεων του Δεύτερου Μνημονίου αλλάζει ριζικά θεσμούς και συσχετισμούς δυνάμεων «τσακίζοντας» την εργασία, και αλλάζει τη στάση και την εικόνα. Έτσι ώστε με διοικητική μεσολάβηση η πτώση των μισθών ως κόστος να γίνει πολύ σημαντικότερη από την πτώση των μισθών ως ζήτηση. 

Έκτον, η ύφεση ως αποτέλεσμα των μέτρων αποτελεί το σημαντικότερο εργαλείο-στόχο της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης και των μνημονίων και ο έλεγχος της πρόβλεψής της είναι κρίσιμος. Κάθε αστοχία γύρω από το προβλεπόμενο ποσοστό της οδηγεί στο επόμενο κύμα «τελευταίων μέτρων», βάσει και της ρήτρας απόκλισης και αναπλήρωσης που εμπεριέχεται στο Πρώτο Μνημόνιο. 

Το σενάριο της Εισηγητικής έκθεσης στηρίζεται σε μία εμφανέστατα εκτός πραγματικότητας πρόβλεψη για το 2013, ύφεση 4,5% στην Ελλάδα, στο φόντο των διορθωμένων προς τα κάτω προβλέψεων του ΔΝΤ για 3,6% παγκόσμια ανάπτυξη, που στηρίζεται κυρίως στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, και σε μόλις 0,2% για την Ευρωζώνη, στο οποίο συνεισφέρει η Γερμανία με 0,9% έναντι αρχικής πρόβλεψης 1,4%. Όταν η χθεσινή Φθινοπωρινή Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπολογίζει πλέον την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη σε μόλις 0,1%, πόση θα είναι η ανατροπή της πρόβλεψης τους για την Ελλάδα, όταν όλες οι μέχρι τώρα προβλέψεις τους έχουν διαψευσθεί πανηγυρικά με τελευταία την πρόβλεψη για την ύφεση το 2012, που ξεκίνησε από το αναγραφόμενο στο μνημόνιο 2,5% για να κλείσει απ’ ότι φαίνεται πάνω από το 6,5%; 

 Κρίνετε τώρα την ειλικρίνεια των δεσμεύσεων της Κυβέρνησης απέναντι στον λαό, σύμφωνα με μία αποστροφή της χθεσινής ομιλίας του κυρίου Πρωθυπουργού: «Τέλος, προσέξτε το αυτό, για πρώτη φορά τα χρήματα που θα μπουν στην οικονομία την επόμενη χρονιά θα είναι περισσότερα από εκείνα που θα βγουν, από εκείνα που θα αφαιρεθούν από την οικονομία λόγω λιτότητας. Έτσι θα συγκρατηθεί η ύφεση και η άνοδος της ανεργίας. Θα αντιστρέψουμε την ελεύθερη πτώση των τελευταίων ετών. Αυτό δεν είναι ευχή ή υπόθεση, δεν είναι «θα», είναι μετρημένα κουκιά». Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο κύριος Πρωθυπουργός δεσμεύεται ότι το 2013 το ΑΕΠ θα είναι για πρώτη φορά θετικό, ότι μετά από μία μείωση έξι χρόνων σωρευτικά της τάξης του 22,5%, θα υπάρχει για πρώτη χρονιά ανάπτυξη. 

(Στο σημείο αυτό χτυπάει το κουδούνι λήξης του χρόνου ομιλίας της κυρίας Βουλευτού)

 Ένα λεπτό σας παρακαλώ, κύριε Πρόεδρε. 

Αυτή είναι μία ανέκδοτη εκδοχή του Προϋπολογισμού του 2013 με θετικό πρόσημο, καθώς η Εισηγητική Έκθεση αναφέρει το ήδη αμφισβητούμενο μείον 4,5%. Άρα ή ο Πρωθυπουργός ξέρει κάτι που δεν αναφέρεται στην Εισηγητική Έκθεση, έχει υπόψη του άλλες προβλέψεις ή η Κυβέρνηση δουλεύει «ψιλό γαζί» τον ελληνικό λαό από το Βήμα της Βουλής! 

Επειδή έχει τελειώσει ο χρόνος μου, επιτρέψτε μου να αφήσω διάφορα άλλα πράγματα που ήθελα να πω και να κλείσω με το εξής: Η τρικομματική Κυβέρνηση με την καθοδήγηση της Τρόικα επιδίδεται στην επιδείνωση των «σαδομαζοχιστικών οικονομικών», αν μου επιτραπεί να παραφράσω το πρόσφατο tweet του Ρουμπινί, «Η λιτότητα ως ο δρόμος που διάλεξε η Ευρώπη για την ευημερία, δεν είναι παρά τα οικονομικά του Μαρκησίου ντε Σαντ». 

Επιπλέον, προχθές και χθες υφαρπάχθηκε η ψήφος των Βουλευτών τόσο για το «κατεπείγον», που φίμωσε κυριολεκτικά τους Βουλευτές που ήθελαν να μιλήσουν, όσο και για την ίδια τη θέση που πήραν με το εκβιαστικό επιχείρημα ότι όλα αυτά θα πρέπει να έχουν τελειώσει μέχρι Κυριακή βράδυ για να εγκριθεί η εκταμίευση της δόσης την ερχόμενη Δευτέρα. Πέρα απ’ όλα τα άλλα και γιατί τα αποθέματα μας τελειώνουν για άλλη μία φορά, οριστικά όμως αυτή τη φορά, στις 16 Νοεμβρίου. 

 Κι ενώ ακούγαμε από μέρες ότι μπορεί να μην εγκριθεί η δόση τη Δευτέρα,… 

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αθανάσιος Νάκος): Κυρία Βαλαβάνη, ολοκληρώστε, σας παρακαλώ. Αυτό το έχετε πει τέσσερις φορές. 

ΟΛΓΑ - ΝΑΝΤΙΑ ΒΑΛΑΒΑΝΗ:…σήμερα μαθαίνουμε –με αυτό τελειώνω, κύριε Πρόεδρε- ότι το «έρμο» το κλίμα έχει αλλάξει και πάλι στη Γερμανία και ο Ντράγκι μας ξεκαθαρίζει να μην περιμένουμε τίποτα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά μόνο από τις εθνικές κυβερνήσεις, για τα κέρδη τους από το PSI σε σχέση με τη μείωση του χρέους. Και μαθαίνουμε πριν από λίγο ότι τελικά τη Δευτέρα δεν θα συζητηθεί καν το ελληνικό θέμα, αλλά αυτό θα παραπεμφθεί αργότερα τον Νοέμβριο, μετά τη δημοσίευση της Έκθεσης της Τρόικας, επειδή μένουν και άλλα «προαπαιτούμενα» που δεν συμπεριλαμβάνονταν στο Πολυνομοσχέδιο. Να υποθέσω, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, ότι σύμφωνα και με τις διαβεβαιώσεις που έχουν δοθεί, μετά απ’ όλα αυτά θα βιώσουμε τελικά την «άτακτη χρεοκοπία» με το τέλος των αποθεματικών στις 16 Νοεμβρίου; Και ότι για τη χρεοκοπία αυτή υπεύθυνη θα είναι η δική σας Κυβέρνηση; 

Δεν έχω χρόνο να πω κάτι άλλο. Θα σας πω μόνο ότι είναι φανερό γιατί καταψηφίζουμε αυτόν τον Προϋπολογισμό κι ότι δεν χρειάζεται μόνο ένας άλλος Προϋπολογισμός, αλλά και μια άλλη κυβέρνηση, για να υπάρξει αναστροφή της καταστροφής της πορείας του τόπου και παραγωγική και πολιτιστική ανασυγκρότηση. 

Ευχαριστώ πολύ.