«Η ΔΗΜΑΡ να ξεκαθαρίσει αν είναι μνημονιακή δύναμη ή όχι»

Συνέντευξη στο Φώτη Παπούλια, Εφημερίδα των Συντακτών, 1.7.2013

«Τετραετία δεν βγαίνει με τίποτα», υποστηρίζει η Νάντια Βαλαβάνη, σχολιάζοντας την προοπτική της δικομματικής κυβέρνησης. Η βουλευτής Β’ Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ επισημαίνει μάλιστα πως ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ., με συγκολλητική ουσία την εξουσία και τα συμφέροντα των δανειστών, αναβιώνει το γνώριμο πελατειακό σύστημα. Δέκα μέρες πριν από το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ η Ν. Βαλαβάνη επισημαίνει ότι δεν αποτελεί σοβαρό εμπόδιο το αν θα αυτοδιαλυθούν ή όχι οι συνιστώσες του, ενώ καλεί τη ΔΗΜΑΡ να ξεκαθαρίσει και να πείσει αν είναι δύναμη μνημονιακή ή αντιμνημονιακή. «Συγκολλητική ουσία Σαμαρά – Βενιζέλου είναι η εξουσία και οι ανάγκες των δανειστών 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Φώτη Παπούλια 

• Κυρία Βαλαβάνη, η νέα κυβέρνηση μπορεί να «βγάλει» τετραετία, όπως επιμένει ο πρωθυπουργός;

 Η νέα, δικομματική πλέον κυβέρνηση είναι πολύ πιο αδύναμη πολιτικά από την προηγούμενη. Ταυτόχρονα είναι «υποχρεωμένη» να είναι ακόμα πιο αδίστακτη και ανελέητη. Γιατί το λεγόμενο «πρόγραμμα» έχει οδηγήσει σε πλήρες αδιέξοδο όχι μόνο την ελληνική κοινωνία -με 1,5 εκατ. ανέργους και το μέσο εισόδημα να έχει πέσει από το 98% του μέσου όρου της ευρωζώνης το 2008, την πρώτη χρονιά της κρίσης, στο 82% το 2011 και στο 75% το 2012, ενώ η κατρακύλα συνεχίζεται-, αλλά και την όποια κυβέρνηση το υπηρετεί. Σ’ αυτές τις συνθήκες, δεν μπορούν ν’ αποφευχθούν οι κοινωνικές εκρήξεις ή η ένταση της πολιτικής πάλης. Μ’ αυτά τα δεδομένα, τετραετία δεν «βγαίνει» με τίποτα. 

• Αντιπρόεδρος ο κ. Βενιζέλος. Μπορούμε να μιλάμε για ένα μεγάλο «ιστορικό» συνασπισμό ή απλώς για μια σύνθεση ανάγκης; 

 Στο πλαίσιο της κατάρρευσης του πολιτικού σκηνικού και διαδοχικών «συνθέσεων» κομμάτων και προσωπικοτήτων υπό το «μαστίγιο» της τρόικας, η δικομματική κυβέρνηση αναδύθηκε ως ιστορική «σύνθεση» φθαρμένων υλικών του πάλαι ποτέ δικομματισμού. Συγκολλητική ουσία της είναι η εξουσία και οι ανάγκες των δανειστών, που συμπίπτουν «αναγκαστικά» σε κλιμάκωση της μνημονιακής επίθεσης σε ό,τι έχει απομείνει στους εργαζόμενους από δικαιώματα, δουλειά, εισόδημα και «κοινωνικό κράτος». Η παρούσα σύνθεση, με την απαγκίστρωση από «κόμματα-μπαλαντέρ» και, άρα, με προδιαγραφές για ακόμα περισσότερο αυταρχική και επικίνδυνη διακυβέρνηση, αναβιώνει σε ενιαία συσκευασία την «ενότητα και πάλη των αντιθέτων» του γνώριμού μας πελατειακού συστήματος, κορυφαίοι αρχιτέκτονες του οποίου στάθηκαν τα δύο κόμματα –Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Αποτελεί σύμπτωμα βαθιάς παρακμής του πολιτικού και κοινωνικού συστήματος, όπως τραυματικά το γνωρίσαμε, αλλά και σημάδι πως κάτι άλλο –ελπιδοφόρο– θα το διαδεχτεί. 

 • Ο ΣΥΡΙΖΑ ισχυρίζεται ότι έρχεται νέο Μνημόνιο, εσείς είχατε θέσει το ζήτημα του επαχθούς χρέους, τελικά θα μάθουμε πόσα και πού χρωστάμε; 

Αν εκταμιευτούν «κανονικά» οι υπολειπόμενες «δόσεις» μέχρι τέλους 2013, στην τετραετία από το 2010 θα έχουμε δανειστεί από την τρόικα 219,2 δισ. ευρώ – ένα ποσόν ιλιγγιώδες. Από αυτό για την εξυπηρέτηση του χρέους άμεσα πήγαν 163 δισ.: 122 δισ. σε τοκοχρεολύσια κι άλλα 43 για τα μετρητά του PSI και την επαναγορά χρέους. Εμμεσα πήγαν άλλα 48,5 δισ.: Για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών λόγω PSI – «κουρέψαμε» τον εαυτό μας – και θηριώδους ύφεσης. Για τις ανάγκες του προϋπολογισμού, δηλ. για το πρωτογενές έλλειμμα για μισθούς, συντάξεις, υγεία, παιδεία, πολιτισμό, θα έχουν πάει μέχρι τέλους 2013 μόλις 7,8 δισ. ευρώ – κάτι παραπάνω από 1,5 δισ. το χρόνο. Οσο για το συνολικό χρέος, από 309 δισ. προ Μνημόνιων πήγε στα 310 δισ. σήμερα… Δηλ. πάνω από 210 δισ. δανεικά συν «τσεκούρεμα» 50 δισ. μισθών, συντάξεων και κοινωνικών παροχών, για να καλυφθούν λιγότερα από 8 δισ. τελικό έλλειμμα. Οποιος εξακολουθεί να πιστεύει ότι με τα Μνημόνια και τις δανειακές συμβάσεις τους σώθηκε ο λαός κι όχι οι δανειστές και οι διεθνείς τράπεζες, είναι ή τυφλός ή κάτι χειρότερο. 

• Σε λίγες μέρες ξεκινά το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, θα ζήσουμε τη δημιουργία της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης της Αριστεράς και με ποιους όρους; 

 Το 1ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ είναι σταθμός, συνέχεια και ταυτόχρονα αφετηρία στην ανάπτυξή του. Συγκροτείται ως ενιαίο πολυτασικό κόμμα, που στηρίζεται στις αρχές και τις παραδόσεις της Αριστεράς, όχι για να συντηρήσει ό,τι έχει ξεπεραστεί, αλλά για να προσεγγίσει με νέο, ριζοσπαστικό και δημιουργικό τρόπο τη σημερινή πραγματικότητα. Ελπίζω ο ΣΥΡΙΖΑ να γίνει η δύναμη που θα εμπνεύσει, θα κινητοποιήσει και θα συμβάλει καθοριστικά στην ενότητα των λαϊκών δυνάμεων για μια ριζική ανασυγκρότηση της χώρας. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι η ενίσχυση μιας αγωνιστικής στάσης ζωής και η δημοκρατική εμπλοκή των λαϊκών δυνάμεων στη λήψη και πραγματοποίηση αποφάσεων καθοριστικών για την πορεία της χώρας και της ζωή τους.

 • Ομως οι αντιρρήσεις για μετάθεση του συνεδρίου δεν έχουν καμφθεί, συνιστώσες αρνούνται την αυτοδιάλυσή τους, οι τάσεις δίνουν αγώνα για την ύπαρξή τους, όλο αυτό το σκηνικό απέχει από το να χαρακτηρισθεί ενωτικό… 

 Το Συνέδριο αρχίζει σε 10 ημέρες και ο ενωτικός χαρακτήρας του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει το ισχυρό χαρτί του. Δεν αποτελεί σοβαρό εμπόδιο για τη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο κόμμα, αν ορισμένες συνιστώσες, χωρίς να διατηρούν, όπως άλλωστε το έχουν δηλώσει, κανένα προνόμιο, θέλουν τον χρόνο τους για να καθορίσουν τον τρόπο ύπαρξής τους ως τάση ή στο πλαίσιο ευρύτερων τάσεων. Εχει ακόμη ισχύ η αρχική μας θέση «ΣΥΡΙΖΑ παντού» και η ενιαία προγραμματική ενότητα της ριζοσπαστικής αριστεράς. 

 • Κομβικό σημείο του συνεδρίου η εκλογή προέδρου από το συνέδριο ή την κεντρική επιτροπή. 

Δίλημμα ουσίας ή απλώς μάχη συσχετισμών; Το κομβικό και κρίσιμο σημείο του συνεδρίου είναι η επικαιροποίηση και η συνεκτική διαμόρφωση της εναλλακτικής πολιτικής πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Για τον κόσμο, ο τρόπος εκλογής προέδρου είναι δευτερεύον θέμα. Για τα μέλη του κόμματος έχει σημασία, επειδή εκφράζει δυο διαφορετικές προσεγγίσεις. Τον πολιτικό πραγματισμό σε αντιδιαστολή με την παράδοση των συλλογικών οργάνων των αριστερών κομμάτων. Το Συνέδριο θα σταθμίσει τα συν και τα πλην των διαφορετικών προτάσεων και θα δώσει λύση. Το πραγματικό όμως διακύβευμα του συνεδρίου είναι να πειστεί ο κόσμος ότι μπορεί να υπάρξει διέξοδος προς όφελος της εργαζόμενης πλειοψηφίας και της χώρας. Αν το συνέδριο επικεντρωθεί σ’ αυτό και δεν «μπατάρει» σε δευτερεύοντα θέματα, θα μπορέσει ν’ αποτελέσει κομβικό πολιτικό γεγονός και αποφασιστικό βήμα για κυβέρνηση αριστερής διεξόδου. 

• Αρκετά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ επιμένουν στη συνεργασία με το ΚΚΕ και την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, όμως και οι δύο αρνούνται. Με ποιους θα συμμαχήσετε; 

Επιδιώκουμε τη συνεργασία με όλες τις προοδευτικές δυνάμεις που αγωνίζονται για την αναστροφή της πορείας κοινωνικής και εθνικής καταστροφής, πριν απ΄ όλα με τις δυνάμεις της αριστεράς: απ’ το ΚΚΕ και την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά μέχρι την αριστερή σοσιαλδημοκρατία. Δεν είναι σωστό όμως να βλέπουμε το θέμα στατικά, με τα σημερινά μόνο δεδομένα. Η ανατροπή του καθεστώτος της μνημονιακής παρακμής είναι υπόθεση ευρύτατων πολιτικών δυνάμεων, και βέβαια προπαντός των κοινωνικών δυνάμεων που συγκροτούνται καθημερινά στους κοινωνικούς αγώνες. Η ανάπτυξη επομένως του λαϊκού κινήματος και η ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ θα συνδιαμορφώσουν τη δυναμική για τη νέα πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία. 

 • Οι τελευταίες εξελίξεις στη ΔΗΜΑΡ την καθιστούν έστω συνομιλητή του ΣΥΡΙΖΑ; 

 Ενας συνομιλητής που ντροπαλά αρνείται τα Μνημόνια και στην πράξη ψηφίζει τις πολιτικές τους δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος. Η ίδια η ΔΗΜΑΡ θα πρέπει έστω και τώρα να επιλέξει, να ξεκαθαρίσει και να πείσει σε ποια όχθη βρίσκεται. Είναι μνημονιακή ή αντιμνημονιακή δύναμη;