"Να υπάρξει αντιμνημονιακή αντιπολίτευση σε αυτές τις εκλογές" - Άρθρο στην Εφημερίδα των Συντακτών (15.9.2015)

 

Στην Ελλάδα ζούμε σήμερα μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Μερικά χαρακτηριστικά της: 

Πρώτο: Στις παρούσες εκλογές βιώνουμε μια ανυπόφορη φτώχεια του πολιτικού λόγου των κομμάτων. Η εξήγηση είναι απλή: Με 5 κόμματα να έχουν υπογράψει προκαταβολικά το τρίτο μνημόνιο ως μετεκλογικό τους πρόγραμμα είτε βρεθούν σε θέσεις κυβέρνησης συνεργασίας είτε «αντιπολίτευσης», η αντιπαράθεση περιορίζεται σε αποχρώσες αποκλίσεις μιας απολογητικής του μνημονίου. Η όποια απολογητική, όμως, αποκλείει ιδέες που να προϋποθέτουν αμφισβήτηση του υπάρχοντος, αναζητήσεις και διερευνήσεις άλλων διεξόδων.  

 Φυσικά, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι η απολογητική του μνημόνιου, τουλάχιστον για όσα κόμματα τελικά σχηματίσουν κυβέρνηση, θα εμπλουτιστεί σε χρόνο ρεκόρ με επιθετικότητα και θα συμπληρωθεί από τη γνωστή, από το παρελθόν, αρχή «όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος». Τέτοια είναι η αγριότητα των μέτρων που η όποια κυβέρνηση θα κληθεί να εφαρμόσει, ώστε να μην υπάρχουν μετεκλογικά περιθώρια «δημοκρατικότερης» επιβολής τους. 

Δεύτερο: Ο ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα πολλών από μας έως εξαιρετικά πρόσφατα, μετασχηματιζόμενο πλέον σήμερα σε μνημονιακό, καλλιεργεί σε αυτές τις εκλογές την πίστη στις δυνατότητες «ισοδύναμων μέτρων» και «εναλλακτικού προγράμματος». Ευτυχώς δε βρισκόμαστε στο 2010: Έχουμε ζήσει την εμπειρία της (μηδενικής) αξίας της πάλης για «ισοδύναμα» - βεβαίως πάντα στο πλαίσιο των πολιτικών λιτότητας και μνημονιακής επιτήρησης - της προηγούμενης συγκυβέρνησης. Όσο για το «εναλλακτικό πρόγραμμα», οριζόμενο ως «χώρο με βαθμούς ελευθερίας» έναντι του μνημόνιου, δόθηκε ήδη προεκλογικά ένα υπόδειγμα του: Η «υπηρεσιακή» κυβέρνηση, με παρέμβαση απ’ ότι φαίνεται του νυν Υπουργού Οικονομικών και πριν επικεφαλής της ομάδας διαπραγμάτευσης του μνημόνιου, αποφάσισε αποχή της Ελλάδας κατά την ψηφοφορία στη Γ.Σ. του ΟΗΕ για έγκριση του νομικού πλαισίου 11 αρχών, που δημιουργείται για πρώτη φορά στην ιστορία με αντικείμενο την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους υπερχρεωμένων χωρών. Ακριβώς το ίδιο είχε κάνει η συγκυβέρνηση ένα χρόνο πριν, απέχοντας από την απόφαση προετοιμασίας του: Τότε βέβαια είχαμε καταγγείλει ΠΑΣΟΚ και ΝΔ γι’ αυτό. Να το αποδώσουμε σήμερα στη, μάλλον καιροσκοπική, μελετούμενη αντικατάσταση του όρου της «βιωσιμότητας» με αυτόν της «εξυπηρετησιμότητας» του χρέους; Στο σβύσιμο του όρου «αποικία χρέους» απ’ το πολιτικό λεξιλόγιο της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ; 

Τρίτο: Για πρώτη φορά από το 2010, μέσα απ’ τις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου θ’ αναδυθεί μια καταθλιπτικά ομοιόμορφη μνημονιακή Βουλή. Αντίθετα λοιπόν με τις εκλογές του Ιανουαρίου, όταν τα δίναμε όλα για τη διαμόρφωση μιας πλειοψηφίας για κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας με απεμπλοκή από τα μνημόνια, το ζητούμενο δυστυχώς σήμερα είναι να υπάρξει αντιμνημονιακή αντιπολίτευση: Όσο ισχυρότερη θα είναι η Κ.Ο. της Λαϊκής Ενότητας, πλατιάς μετωπικής εκλογικής «ομπρέλας» οργανώσεων, κινήσεων, πρωτοβουλιών και ανένταχτων, τόσο δυνατότερη μέσα σ’ αυτή την καταθλιπτικά μνημονιακή Βουλή θα είναι η φωνή όσων συντρίβονται από τα μνημόνια. Και τόσο περισσότερο θα διευκολύνεται η κινητοποίηση κι η αυτοοργάνωση τους. 

Αυτός ο χρόνος θα πρέπει επίσης ν’ αξιοποιηθεί για να διερευνηθούν όλες οι δυνατές εναλλακτικές διέξοδοι, με προτεραιότητα σε ό,τι αποτελεί προϋπόθεση για οποιαδήποτε διερεύνηση, την πολιτική «αποδαιμονοποίηση» τους: Είναι εξαιρετικά θλιβερό να μιλάει για «έλλειψη οποιασδήποτε άλλης διεξόδου» αντί για μνημόνιο, ένα κόμμα σαν το ΣΥΡΙΖΑ, που συγκροτήθηκε σε σύγκρουση με το θατσερικό “There is no alternative”. 

Πρωτόγνωρες καταστάσεις απαιτούν και πρωτόγνωρες κινήσεις: Η Αριστερά δεν υπάρχει για τον εαυτό της, αλλά μόνο για να είναι κοινωνικά χρήσιμη. 

*Η Νάντια Βαλαβάνη είναι υποψήφια βουλευτής Β’ Αθηνών με τη Λαϊκή Ενότητα