Η 23η Ιουλίου 1974 είναι η πραγματική ημερομηνία κατάρρευσης της Χούντας κι αφετηρίας της διαδικασίας της πολιτικής αλλαγής, που επικράτησε να χαρακτηρίζεται ως Μεταπολίτευση. Τότε έκαναν διάβημα στον Γκιζίκη πρώτα οι χαμηλόβαθμοι αξιωματικοί-πυλώνες του πραξικοπήματος-μέσα-στο-πραξικόπημα του Ιωαννίδη και στη συνέχεια και οι Αρχηγοί των Όπλων, ζητώντας την παράδοση της εξουσίας στους συντηρητικούς αστούς πολιτικούς: στο φόντο της Τουρκικής εισβολής και προέλασης στην Κύπρο και υπό το κράτος της πλήρους αποτυχίας της επιστράτευσης, ενώ ο Ιωαννίδης συνέχιζε ν’ απαιτεί κήρυξη πολέμου με την Τουρκία. Η χούντα τελούσε υπό διπλό πανικό: Αν και στους στρατώνες η πλειοψηφία των επίστρατων ανακάλυπτε ότι δεν υπήρχαν όπλα, στολές, ούτε καν συσσίτιο για τους ίδιους, η ιδέα ότι οι υπόλοιποι επίστρατοι ήταν ένοπλοι – η ιδέα του ένοπλου λαού - ήταν αρκετή για να διαλυθεί η «κυβέρνηση» και να εξαφανιστεί ο «Πρωθυπουργός»: Το Πολυτεχνείο ήταν μόλις οκτώ μήνες πίσω τους και οι μνήμες του ολοζώντανες. Διάφοροι Αμερικανοί υφυπουργοί και ο Πρεσβευτής Χένρυ Τάσκα επιχειρώντας να «μαζέψουν» την κατάσταση δεν είχαν επαφή ούτε με την «κυβέρνηση» ούτε με τον «Πρόεδρο» Γκιζίκη, αλλά μιλούσαν κυρίως με τον Αρχηγό του Ναυτικού και δευτερευόντως με τον Αρχηγό της Αεροπορίας.
Παρ’ όλα αυτά, είναι η 24η Ιουλίου που γιορτάζεται επίσημα από την Ελληνική Πολιτεία ως αφετηρία της Μεταπολίτευσης στο πλαίσιο του «Εθνικού Αφηγήματος» για την ουρανοκατέβατη έλευση του «Εθνάρχη» Καραμανλή: Ενός πρώην Πρωθυπουργού, αυτοεξόριστου στο Παρίσι από την εποχή της δολοφονίας του Λαμπράκη, που δεν βρήκε μια λέξη να πει δημόσια για το Πολυτεχνείο κι ενώ το πολιτικό-φιλικό του περιβάλλον, με προεξάρχοντες τους Ελένη Βλάχου και Παναγιώτη Λαμπρία, τότε αυτοεξόριστων στο Λονδίνο, του απηύθυναν τη μια μετά την άλλη έκκληση, εκείνες τις μέρες του Νοέμβρη, να βγει μπροστά με μια δήλωση. H σιωπή του πιθανότατα είχε να κάνει με την περιφρούρηση της δυνατότητας, κάποια στιγμή στο μέλλον, να του παραδώσει η Χούντα την κυβερνητική εξουσία κι αυτός να την αποδεχθεί ασμένως.
Χθες, 50 χρόνια από την 23η Ιουλίου 1974, ο Σύλλογος Φυλακισθέντων κι Εξορισθέντων '67-'74 (ΣΦΕΑ '67-'74) διοργάνωσε γιορτή μνήμης για τα 50χρονα της Μεταπολίτευσης και της τραγωδίας της Κύπρου με πολιτικές ομιλίες και ένα ψηλής ποιότητας καλλιτεχνικό πρόγραμμα από το Μουσικό Εργαστήρι του Δήμου Αθηναίων στον προαύλιο χώρο ανάμεσα στα γραφεία του ΣΦΕΑ και τα υπόλοιπα επιζώντα κτήρια του πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ, νυν Πάρκο Ελευθερίας: Ο χώρος της αυλής, κάτω από ψηλά δέντρα και με μπορντούρες πράσινο ολόγυρα, ιδιαίτερα το βραδάκι, αφού πέσει ο ήλιος κι εμφανιστούν τα πρώτα αστέρια, είναι ένα χώρος πραγματικά μαγευτικός, είναι ένας μαγικός κόσμος - φτάνει να μπορείς ν' αποσπάσαι από την ιστορική μνήμη, που βαραίνει αφάνταστα: Εκατοντάδες ένστολοι και μη πολίτες μαρτύρησαν μέσα σε όλη αυτή την ομορφιά.
Την γιορτή μνήμης του ΣΦΕΑ παρακολούθησε αντιπροσωπεία της "Ενωτικής Πρωτοβουλίας ΜΕΡΑ 25 / Ανατρεπτική & Οικολογική Αριστερά" αποτελούμενη από τους Νάντια Βαλαβάνη, Νίκο Θεοχαράκη και Θανάση Πετράκο. Η γιορτή ξεκίνησε με καταθέσεις στεφανιών από κόμματα της Ελληνικής Βουλής και από οργανώσεις, στην προτομή του αντιστασιακού αξιωματικού Σπύρου Μουστακλή, που αλύγιστος βασανίστηκε στο ΕΑΤ/ΕΣΑ επί 47 μέρες - μέχρι που από χτύπημα στην καρωτίδα έμεινε παράλυτος και άφωνος για όλο το υπόλοιπο διάστημα της σύντομης, από κει και πέρα, ζωής του. Από μεριάς μας καταθέσαμε στεφάνι αφιερωμένο σε όσες κι όσους αντιστάθηκαν.
Σήμερα το πρωί – 50 χρόνια από την 24η Ιουλίου 1974, μέρα του επίσημου γιορτασμού - η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κατέθεσε στεφάνι στην προτομή του Σπύρου Μουστακλή και στη συνέχεια ξεναγήθηκε στο μικρό, κυρίως φωτογραφικό, "μουσείο" της Αντίστασης '67-'74 από τον Πρόεδρο του ΣΦΕΑ Βαγγέλη Γιουγκή, που υπήρξε κρατούμενος στη Γυάρο. Ο Πρόεδρος του ΣΦΕΑ της έθεσε το πρόβλημα της κήρυξης διεθνούς διαγωνισμού από ιδιωτική εταιρεία αλουμινίου και από μια μη κυβερνητική οργάνωση (που ανήκει σε εφοπλιστή) υπό την αιγίδα της Κυβέρνησης, για τη μετατροπή του μαρτυρικού νησιού, τόπου εξορίας ήδη από την εποχή των Ρωμαίων, σε ενεργειακό hub (πιθανότατα με ανεμογεννήτριες, καθώς είναι επίσης νησί των ανέμων) και τόπο "ήπιας τουριστικής ανάπτυξης". "Δόλωμα", η συντήρηση των κτηρίων, που έκτισαν με τα χέρια τους οι κρατούμενοι του Εμφύλιου και επί 50 χρόνια όλες οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις τ' άφησαν ανενόχλητα να μετατρέπονται σε ερειπιώνες... Ο Πρόεδρος του ΣΦΕΑ, όπως και ο Αντιπρόεδρος του Σπύρος Χαλβατζής, επίσης κρατούμενος στην Γυάρο, και ο Γενικός Γραμματέας του ΣΦΕΑ Νίκος Μανιός, που επίσης πήραν το λόγο, απαίτησαν να σταματήσει ο "διεθνής διαγωνισμός", ν' αποσυρθούν όλοι οι "ενδιαφερόμενοι" και να προχωρήσει διαγωνισμός μ΄ ευθύνη των Συλλόγων Αρχιτεκτόνων και Αρχαιολόγων και του ΣΦΕΑ, για τη διαμόρφωση ολόκληρου του νησιού ως επισκέψιμου ιστορικού χώρου εκτός εμπορευματικής λογικής. Παρέμβηκε επίσης η Νάντια Βαλαβάνη με τη φράση: "Η ιστορική μνήμη δεν ιδιωτικοποιείται". Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας της απάντησε ότι ο κόσμος ξέρει τι έχει γίνει και δεν ξεχνά. Η Ν. Βαλαβάνη της ανταπάντησε: "Το θέμα δεν είναι ο κόσμος, αλλά αυτοί που επιχειρούν να διαχειριστούν την ιστορική μνήμη. Η ιδέα ότι το Μουσείο της Γυάρου θα διαμορφωθεί από μια εταιρεία αλουμινίου και από εφοπλιστές, για όποιον έχει στοιχειώδη γνώση ή σχέση με όλα αυτά, φαντάζει τραγέλαφος..."
24.07.2024
Νάντια Βαλαβάνη & Θανάσης Πετράκος
Reviewed by Νάντια Βαλαβάνη
on
10:05:00 μ.μ.
Rating:
