Δυο χρόνια πριν η Ζωή, γραμματέας της Ομοσπονδίας των Σιδηροδρομικών, με ειδοποίησε ότι αν και είχαμε παραλάβει τα χαρτιά και τους ηλεκτρονικούς του δίσκους μετά τον θάνατο του σχεδόν μια δεκαετία πριν, σε μια γωνιά συρταριού κάποιου γραφείου είχαν μόλις βρει ένα ξεχασμένο στικάκι που ανήκε στον Δήμο – που από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 μέχρι τον ξαφνικό του θάνατο το 2014 ήταν ο δικηγόρος της Ομοσπονδίας. (Πρόκειται για τον δικηγόρο, στον οποίο αναφερόταν ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας όταν είχε δηλώσει αμέσως μετά το προαναγγελθέν «ατύχημα» στα Τέμπη ότι το 2010 ο δικηγόρος τους είχε κανονίσει και καταθέσει στον Εισαγγελέα από μεριάς της Ομοσπονδίας υπόμνημα για το πρόβλημα της ασφάλειας στα τρένα. Το οποίο βεβαίως είχε καταλήξει μετά τιμών στο Αρχείο…)
Μια πρώτη ματιά στα στικάκι αποκάλυψε ένα μεγάλο πλήθος νομικών κειμένων για τα τρένα και τους σιδηροδρομικούς κι έτσι κατέληξε καταχωνιασμένο σε ένα άλλο συρτάρι - μαζί με πολλά άλλα παλιά νομικά αρχεία του Δήμου σε ηλεκτρονική μορφή. Μέχρι πριν μερικές μέρες, που έπεσα πάνω του τυχαία και το ξανακοίταξα. Κι εκεί, ανάμεσα σε δεκάδες αρχείων με νομικά ακρωνύμια ως όνομα, ξεχώρισα ξαφνικά ένα αλλιώτικο όνομα αρχείου: «Κώστας Τζιαντζής». Το κείμενο που «άνοιξε» και διάβασα είναι «μαγικό» - και τελειώνει με την υπογραφή του συγγραφέα του, Δήμου Τσακνιά: Άρα το πιθανότερο είναι να του το είχε ζητήσει για δημοσίευση η «Αυγή» ή η «Εποχή» ή ο «Δρόμος της Αριστεράς» ή το «Πριν» (ή κάποιο άλλο έντυπο της τότε Εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς), ωστόσο δεν μπορώ να θυμηθώ ούτε το ίδιο το κείμενο, πολύ περισσότερο τυχόν δημοσίευση του. Δεν φέρει ημερομηνία, αλλά στα στοιχεία δίπλα στο όνομα αρχείου του έχει καταγραμμένη ηλεκτρονικά την ημερομηνία 4.11.2011 ως ημερομηνία δημιουργίας του αρχείου: Με άλλα λόγια, καθώς ο Κώστας πέθανε σε ηλικία 63 ετών την 1η Νοεμβρίου 2011 και η κηδεία του έγινε στις 3 του Νοέμβρη, το κείμενο γράφτηκε προφανώς την επαύριο της κηδείας του Κώστα Τζιαντζή.
Και μια ακόμα ειρωνεία της ιστορίας: Ο συγγραφέας του κειμένου πέθανε σε ηλικία 65 ετών μια μέρα και τρία χρόνια μετά τον Κώστα Τζιαντζή, στις 2 Νοεμβρίου 2014…
Στα 10 χρόνια από τον θάνατο του Κώστα Τζιαντζή ο Ναπολέοντας Ροντογιάννης είχε οργανώσει, «γυρίσει» και μοντάρει ένα εξαιρετικό video-αφιέρωμα στον Κώστα με μαρτυρίες ανθρώπων που τον έζησαν κι αγωνίστηκαν μαζί του για κάποια περίοδο ή και για ολόκληρη τη ζωή του:
Του πρότεινα αρχικά να εντάξει το κείμενο του Δήμου σε αυτό το αφιέρωμα και ο ίδιος συμφώνησε. Στη συνέχεια ωστόσο σκέφτηκα ότι ένα κείμενο δύσκολα ενοποιείται στο πλαίσιο μιας σειράς video και ότι θα ήταν καλύτερα να πρωτοδημοσιευτεί(;) μόνο του σε αυτήν εδώ την ιστοσελίδα. Από τον τίτλο μέχρι την υπογραφή, το κείμενο δημοσιεύεται όπως ακριβώς βρέθηκε, χωρίς διορθώσεις. Η φωτογραφία του Κώστα είναι δική μου προσθήκη.
Αυτή τη ζοφερή εποχή, που οι κυρίαρχες δυνάμεις της χώρας και της Ε.Ε. οδηγούν το λαό στην εξαθλίωση, που η αντίσταση και η ανάταση του λαϊκού κινήματος συνυπάρχει με τη σύγχυση και τον μεταμοντέρνο, θορυβώδη, ρηχό και ανώδυνο λόγο, αισθάνομαι βαριά την απουσία του Κώστα Τζιαντζή και ανθρώπων σαν κι αυτόν.
Ο Κώστας, πολιτικός όσο κανένας άλλος απ΄ τη γενιά μας, τη γενιά της αντιδικτατορικής αντίστασης, όταν άλλοι είχαν διαγράψει την εργατική τάξη απ΄ το λεξικό, μιλούσε διαρκώς και ακούραστα για την «εργατική πολιτική» του κινήματος, για «συνολικό εργατικό πολιτικό αγώνα». Γιατί κατανοούσε βαθιά ότι όλοι οι πολιτικοί αγώνες είναι ταξικοί αγώνες και αντίστροφα ότι κάθε ταξικός αγώνας είναι αγώνας πολιτικός. Θυμάμαι με πόσο ενθουσιασμό αναφερόταν στην «18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη». Αυτό το βιβλίο τον είχε σημαδέψει ανεξίτηλα! Και δικαιολογημένα αφού σ΄ αυτό το υπέροχο πολιτικό, ιστορικό και λογοτεχνικό έργο του ο Μαρξ αποδεικνύει ότι όλοι οι ιστορικοί αγώνες, ανεξάρτητα αν γίνονται στον πολιτικό, θρησκευτικό, φιλοσοφικό ή σε οποιονδήποτε άλλο ιδεολογικό τομέα δεν είναι τίποτα λιγότερο ή περισσότερο απ’ την καθαρή έκφραση των αγώνων ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις.
Σαν προικισμένος πολιτικός–λαϊκός αγωνιστής κατανοούσε τη σημασία της ιστορικής παράδοσης του κινήματος, την οποία προσέγγιζε με θαυμασμό αλλά και με έντονα κριτικό τρόπο. Αναζητούσε πλευρές των σημερινών προβλημάτων του εργατικού κινήματος και σε καταστάσεις που διαμορφώθηκαν στο παρελθόν.
Είχε σταθερά όμως στραμμένο το βλέμμα και το μυαλό του στο παρόν και κυρίως στο μέλλον του κινήματος. Θυμάμαι πόσο του άρεσε η φράση «επιστροφή στο μέλλον» σαν τίτλος σε άρθρα του και σαν ουσιαστικό περιεχόμενο έμπνευσης και προοπτικής. Ο Κώστας κατανοούσε τις αλλαγές στην πολιτική κατάσταση, τις στιγμές των απότομων στροφών στην ιστορική εξέλιξη. Καταλάβαινε ότι αυτό που ήταν χθες σωστό, σήμερα είναι πια ξεπερασμένο. Απ΄ την άποψη αυτή ήταν τολμηρός και ρηξικέλευθος. Είχε μια πραγματική ριζοσπαστική ανάγνωση της πολιτικής κατάστασης και ιδέες που πολλές φορές ήταν θολές ή έμοιαζαν αιρετικές και συχνά προκαλούσαν όχι μόνο αυτούς που έμεναν κολλημένοι σε νεκρά σχήματα, αλλά ορισμένες φορές και τους ίδιους τους συντρόφους του.
Ο Κώστας Τζιαντζής ήταν ένας κομμουνιστής πολιτικός αγωνιστής με κυρίαρχο στοιχείο τη στρατηγική προσέγγιση στην πολιτική δράση. Σ΄ όλη τη ζωή του προσπαθούσε με τόλμη και φαντασία να συνθέτει σχέδια και προγραμματικούς στόχους που να φέρνουν πιο κοντά την επαναστατική αλλαγή της κοινωνίας. Πίστευε στη δύναμη της νεολαίας και κατάφερε να εμπνεύσει πολλούς νέους αγωνιστές με τις ιδέες και το παράδειγμά του. Συνέβαλε καθοριστικά στην πολιτική, ιδεολογική και οργανωτική διαμόρφωση του ΝΑΡ και στη συγκρότηση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.
Ο Κώστας δεν διεκδίκησε καριέρες, θέσεις και αξιώματα, αν και νομίζω ότι έπρεπε να το είχε κάνει. Τουλάχιστον θα έδινε περισσότερο φως και χρώμα στο κομματικό και δημόσιο τοπίο της γκρίζας μετριότητας. Τον συνέπαιρνε όμως ο ρόλος που έπαιζε ή σε κάποιες περιπτώσεις που πίστευε ότι έπαιζε. Αν και προερχόταν από αστική οικογένεια, από νεαρός μαθητής στα Ανάβρυτα έκανε τις επιλογές του. Τις κομμουνιστικές ιδέες, τη στράτευσή του στην υπόθεση της εργατικής τάξης. Επιλογές ζωής στις οποίες έμεινε αμετακίνητος, πάντα αγωνιστικά παρών σ΄ όλους τους μεγάλους αγώνες. Με καθοριστική συμβολή στην συγκρότηση και δράση της ΑΝΤΙ-ΕΦΕΕ και στην ανάπτυξη της ΚΝΕ.
Ο Κώστας ήταν μια εξόχως χαρισματική και πολυσύνθετη προσωπικότητα, με όλα τα συν και τα πλην που αυτό συνεπάγεται. Με γενικότερη μόρφωση και μεγάλη αισθητική καλλιέργεια, κάτι που λείπει απ΄ τα στελέχη της αριστεράς. Ήταν και μεγάλος παραμυθάς και το συνυπολογίζω στα θετικά του! Αν δεν τον ήξερες δεν καταλάβαινες πότε μιλάει σοβαρά και πότε κάνει πλάκα. Αν και υποψιάζομαι πως και όταν έκανε πλάκα σοβαρά μιλούσε.
Εμείς που αγωνιστήκαμε απ΄ το ίδιο μετερίζι στην ΚΝΕ και στο ΚΚΕ, που αντισταθήκαμε το 1989 στην γραμμή της υποταγής του ΚΚΕ στην αστική πολιτική, με τις διαφωνίες μας και με τις διαφορετικές επιλογές, είμαστε περήφανοι που τον γνωρίσαμε και παλέψαμε μαζί του. Θα τον θυμόμαστε πάντα. Όχι σαν τους ήρωες της λογοτεχνίας του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Περισσότερο σαν ήρωα του μαγικού ρεαλισμού. Έναν άνθρωπο που ήρθε απ΄ το μέλλον κι έζησε μαζί μας 63 χρόνια χωρίς να προλάβει να μεγαλώσει.
Δήμος Τσακνιάς
.jpg)